Sisukord- Themad

1. TAHTMINE JA TEOD

حَدَّثَنَا الْحُمَيْدِيُّ عَبْدُ اللهِ بْنُ الزُّبَيْرِ، قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ، قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ الأَنْصَارِيُّ، قَالَ أَخْبَرَنِي مُحَمَّدُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ التَّيْمِيُّ، أَنَّهُ سَمِعَ عَلْقَمَةَ بْنَ وَقَّاصٍ اللَّيْثِيَّ، يَقُولُ سَمِعْتُ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ ؓ عَلَى الْمِنْبَرِ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ ﷺ يَقُولُ ‏ :”‏ إِنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ، وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى، فَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إِلَى اللهِ وَ رَسُوْلِهِ فَهِجْرَتُهُ إِلَى اللهِ وَ رَسُوْلِهِ فَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إِلَى دُنْيَا يُصِيبُهَا أَوْ إِلَى امْرَأَةٍ يَنْكِحُهَا فَهِجْرَتُهُ إِلَى مَا هَاجَرَ إِلَيْهِ۔ ‏”‏‏‏

(صحیح بخاری، كتاب بدء الوحى،باب كَيْفَ كَانَ بَدْءُ الْوَحْىِ إِلَى رَسُولِ اللهِ ﷺ)

Umar (r) jutustab: “Kuulsin Püha Prohvetit (s) ütlemas järgmist: ‘Teod olenevad üksnes tahtlusest. Inimene saab ainult seda, mida ta tõesti tahab. Selle inimese väljarändamine, kes tõesti tahab rännata Allahi ja Tema käskjala poole, viibki ta Allahi ja Tema käskjala juurde. Aga see, kes otsib ilmalikke hüvesid, saabki ainult ilmalikke hüvesid. Kui mees rändab välja tahtmisega naist võtta — siis see saabki olema ta tasu.” (Bukhārī)

عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَمْرٍو بْنِ الْعَاصِ ؓ عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ :‏”‏ الْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُوْنَ مِنْ لِسَانِهِ وَيَدِهِ، وَ الْمُهَاجِرُ مَنْ هَجَرَ مَا نَهَى اللهُ عَنْهُ۔ ‏”‏‏

(صحیح بخاری كتاب الایمان ، باب الْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ وَيَدِهِ)

Abdullah bin Umar (r) ütleb, et ta kuulis Püha Prohvetit (s) ütlemas: ”Õige moslem on see, kelle keelt ja käsi teised moslemid ei tarvitse karta. Õige väljarändaja on see, kes jätab maha selle, mida Jumal keelab.” (Bukhārī)

2. AU ISANDA KUNINGLIKKUS

عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَؓ، قَالَ: قَرَأَ رَسُولُ اللهِ ﷺ هٰذِهِ الْاٰ يَةَ وَهُوَ عَلَى الْمِنْبَرِ :‏‏”وَالسَّمَوَاتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ‏ قَالَ يَقُولُ اللَّهُ أَنَا الْجَبَّارُ أَنَا الْمُتَكَبِّرُ أَنَا الْمَلِكُ أَنَا الْمُتَعَالِي يُمَجِّدُ نَفْسَهُ ” قَالَ فَجَعَلَ رَسُولُ اللهِ ﷺ يُرَدِّدُهَا حَتَّى رَجَفَ بِهِ الْمِنْبَرُ حَتَّى ظَنَنَّا أَنَّهُ سَيَخِرُّ بِهِ‏۔

(مسند احمد)

Abdullah bin Umar (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles kord poodiumil reedest jutlust pidades: ”Taevad on keritud kokku Ta paremasse kätte. Püha on Tema ja kaugelt kõrgemal valejumala kummardamisest, mida nemad harrastavad. Kõigeväeline Allah ütleb: ‘Mina olen see, kellel on täielik võim uuesti luua; olen teadlik oma suurusest, olen valitseja, olen ülim.’ Püha Prohvet (s) kordas ikka ja jälle neid sõnu sellise jõuga, et poodium hakkas rappuma ja olime mures, et ta lõhub poodiumi enda all ära.” (Masnad bin Ahmad)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ قَالَ : قَالَ النَّبِيُّ ﷺ :‏ “‏ كَلِمَتَانِ حَبِيبَـتَانِ إِلَى الرَّحْمَنِ، خَفِيْفَـتَانِ عَلَى اللِّسَانِ، ثَقِيلَتَانِ فِي الْمِيزَانِ : سُبْحَانَ اللهِ وَبِحَمْدِهِ، سُبْحَانَ اللهِ الْعَظِيمِ ‏۔”‏ ‏‏

(صحیح بخاری، كتاب التوحيد، باب قَوْلِ اللهِ تَعَالَى “‏وَنَضَعُ الْمَوَازِينَ الْقِسْطَ‏ لِيَوْمِ الْقِيَامَةِ”)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “On olemas kaks väljendust, mis on väga armsad heldele Jumalale. Nad on keelele kerged öelda, aga tohutult rasked sisult, ja need on: Ülim on Allah kõige oma au sees. Ülim on Allah kõiges oma kuninglikkuses.” (Bukhārī)

3. AINULAADNE ÜKS

عَنْ هَمَّامِ بْنِ مُنَبَّهٍ قَالَ هٰذَامَا حَدَّثَنَا بِهِ اَبُوْهُرَیْرَةَ عَنْ رَسُولِ اللهِ ﷺ قَالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ :‏”‏ كَذَّبَنِيْ عَبْدِيْ وَلَمْ يَكُنْ لَّهُ ذٰلِكَ وَشَتَمَنِيْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ ذٰلِكَ تَكْذِيبُهُ إِيَّايَ أَنْ يَقُوْلَ لَنْ يُعِيْدَنَا كَمَا بَدَأَنَا وَأَمَّا شَتَمُهُ إِيَّايَ يَقُولُ اتَّخَذَ اللهُ وَلَدًا وَأَنَا الصَّمَدُ الَّذِيْ لَمْ أَلِدْ وَلَمْ أُوْلَدْ وَلَمْ يَكُنْ لِيْ كُفُوًا أَحَدٌ‏۔”‏

(مسند احمد)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) rääkis, et kõigeväeline Allah ütleb: “Minu teener eksib Minu vastu ja see ei ole temast sünnis. Ta laimab Mind ja see ei ole temast sünnis. Ta eksimus Minu vastu on see, et ta ütleb, et kõigeväeline Allah, kes on mind loonud, ei ärata mind üles (peale mu surma). Ja ta laimab Mind väites, et Allah on võtnud endale poja, kuna Mina olen ainult enesest sõltuv, Mina olen see, kellest kõik muu oleneb. Mina ei ole sigitanud ja Mind ei ole sigitatud, ei ole kunagi olnud Minu sarnast.” (Masnad Ahmad)

4. TULETA MEELDE JA PEA MEELES JUMALAT

عَنْ جَابِرٍؓ قَالَ:‏ سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ ﷺ يَقُولُ:‏ ‏ “‏ أَفْضَلُ الذِّكْرِ لاَ إِلٰهَ إِلاَّ اللهُ وَأَفْضَلُ الدُّعَاءِ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ۔ ‏“‏

(جامع الترمذي كتاب الدعوات ، باب مَا جَاءَ أَنَّ دَعْوَةَ الْمُسْلِمِ مُسْتَجَابَةٌ ‏)

Jabir jutustab, et ta kuulis Püha Prohvetit ütlemas: “Parim viis Allahit meeles pidada on kuulutada: Peale Allahi ei ole kedagi teist kummardamise väärilist. Parim palve on tunnistada: Kõik kiitus kuulub Allahile.” (Tirmidhi)

عَنْ أَبِي مُوسَى الْاَشْعَرِیِّ ؓ عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ: “‏ مَثَلُ الَّذِيْ يَذْكُرُ رَبَّهُ وَالَّذِيْ لاَ يَذْكُرُ مَثَلُ الْحَىِّ وَالْمَيِّتِ ‏”وَرَوَاہُ مُسْلِمٌ فَقَالَ :‏ “‏ مَثَلُ الْبَیْتِ الَّذِیْ یُذْكرُ اللهُ فِیْهِ وَالْبَیْتُ الَّذِیْ لَا یُذْكرُ اللهُ فِیْهِ مَثَلُ الْحَیِّ وَلْمَیْتِ۔”‏

(صحیح بخاری ،كتاب الدعوات، باب فَضْلِ ذِكْرِ اللهِ تعالی)

Abu Musa al-Ash’ari (r) jutustab, et Püha Prohvet ütles: ”Kui võrrelda inimest, kes Allahit meeles peab, inimesega, kes seda mitte ei tee, siis on see nagu võrrelda elavat ja surnut.” (Bukhārī)

عَنْ أَبِي مُوسٰى، قَالَ :كُنَّا مَعَ النَّبِيِّ ﷺ فِي سَفَرٍ فَجَعَلَ النَّاسُ يَجْهَرُوْنَ بِالتَّكْبِيْرِ فَقَالَ النَّبِيُّ ﷺ‏:”‏ أَيُّهَا النَّاسُ ارْبَعُوْا عَلَى أَنْفُسِكُمْ إِنَّكُمْ لَيْسَ تَدْعُونَ أَصَمَّ وَلاَ غَائِبًا إِنَّكُمْ تَدْعُونَ سَمِيعًا قَرِيبًا وَهُوَ مَعَكُمْ۔ ‏”‏

(صحيح مسلم، كتاب الذكر ، باب اسْتِحْبَابِ خَفْضِ الصَّوْتِ بِالذِّكْرِ)

Abu Musa (r) jutustab: Ükskord, kui olime teekonnal koos Püha Prohvetiga (s), hakkasid kõik valjusti hüüdma: “Allahu Akbar! ” (Jumal on suurim). Püha Prohvet (s) ütles: “Oh inimesed! Olge tagasihoidlikumad! Te ei kõneta ometi kedagi, kes on kurt, või keda ei ole siin. Te kõnetate seda Ühte, kes on kõikjal.” (Muslim)

عَنْ أَبِيْ هُرَيْرَةَ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ ‏ “‏ إِنَّ لِلّٰهِ تَبَارَكَ وَتَعَالٰى مَلاَئِكَةً سَيَّارَةً فُضُلًا يَتَّبِعُوْنَ مَجَالِسَ الذِّكْرِ فَإِذَا وَجَدُوْا مَجْلِسًا فِيْهِ ذِكْرٌ قَعَدُوْا مَعَهُمْ وَحَفَّ بَعْضُهُمْ بَعْضًا بِأَجْنِحَتِهِمْ حَتَّى يَمْلَؤاُ مَا بَيْنَهُمْ وَبَيْنَ السَّمَاءِ الدُّنْيَا فَإِذَا تَفَرَّقُوْا عَرَجُوْا وَصَعِدُوْا إِلَى السَّمَآءِ قَالَ : فَيَسْأَلُهُمُ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ وَهُوَ أَعْلَمُ بِهِمْ مِنْ أَيْنَ جِئْتُمْ فَيَقُوْلُوْنَ جِئْنَا مِنْ عِنْدِ عِبَادٍ لَـكَ فِي الْأَرْضِ يُسَبِّحُوْنَكَ وَيُكَبِّرُوْنَكَ وَيُهَلِّلُوْنَكَ وَيَحْمَدُوْنَكَ وَيَسْأَلُوْنَكَ ‏قَالَ :وَمَاذَا يَسْأَلُونِيْ قَالُوْا يَسْأَلُوْنَكَ جَنَّتَكَ ‏‏ قَالَ: وَهَلْ رَأَوْا جَنَّتِيْ قَالُوْا لاَ أَىْ رَبِّ ‏ قَالَ: فَكَيْفَ لَوْ رَأَوْا جَنَّتِيْ قَالُوْا وَيَسْتَجِيرُونَكَ ‏‏ قَالَ: وَمِمَّ يَسْتَجِيرُونَنِي قَالُوا مِنْ نَارِكَ يَا رَبِّ ‏‏ قَالَ: وَهَلْ رَأَوْا نَارِيْ قَالُوْا لاَ ‏‏ قَالَ: فَكَيْفَ لَوْ رَأَوْا نَارِيْ قَالُوْا وَيَسْتَغْفِرُونَكَ قَالَ :فَيَقُولُ قَدْ غَفَرْتُ لَهُمْ فَأَعْطَيْتُهُمْ مَا سَأَلُوْا وَأَجَرْتُهُمْ مِمَّا اسْتَجَارُوْا قَالَ : فَيَـقُوْلُوْنَ رَبِّ فِيهِمْ فُلاَنٌ عَبْدٌ خَطَّاءٌ إِنَّمَا مَرَّ فَجَلَسَ مَعَهُمْ قَالَ: فَيَقُولُ وَلَهُ غَفَرْتُ هُمُ الْقَوْمُ لاَ يَشْقٰى بِهِمْ جَلِيسُهُمْ۔ ‏”‏ ‏

‏ (صحيح مسلم ،كتاب الذكر ، باب فَضْلِ مَجَالِسِ الذِّكْرِ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Allahil on ülemingleid alati lennul otsimas neid, kes kogunevad kokku Allahit meelde tuletama. Leides rahvahulga kõikvägevat Allahit meenutamas, nad liituvad sellega ja, laotades oma tiivad koosolijate üle, hõljuvad üksteise kohal kattes endi sealolekuga kaugused maa ja lähima taeva vahel. (Märkus: See on piltlik väljendus näitamaks üha suurenevat Jumala õnnistust sellisele kogunemisele, ning seda ei tohi liiga sõna-sõnaliselt võtta.) Kui rahvas laiali läheb, siis lähevad ka inglid tagasi üles taevasse. Siis küsib Kõigevägevam neilt, kuigi Ta teab väga hästi, mis juhtus: ‘Kust te tulete?’ Nemad vastavad: ‘Tuleme mõningate Sinu teenrite juurest, kes ülistasid Sind, kiitsid Sinu vägevust, kuulutasid, et Sina oled üks, pöördusid Sinu poole suure austuse ja härda anumisega.’ Siis Kõigevägevam küsib: ‘Mida nad Minult palusid?’ Inglid vastavad: ‘Nad palusid Sinult Sinu paradiisi. ‘ Siis Allah küsib: ‘Kas nad on Mu paradiisi näinud?’ Inglid vastavad: ‘Ei, Isand, nad ei ole mitte näinud Sinu paradiisi. ‘ ‘Kuidas oleks küll siis, kui nad oleksid näinud Minu paradiisi! ‘ hüüatab Allah. ‘Nad otsivad ka varjupaika Sinus, ‘ jätkavad inglid. Allah ütleb: ‘Mille eest otsivad nad Minus varjupaika?’ ‘Sinu tule eest,’ vastavad nemad. Allah küsib: ‘Kas on nad Minu tuld näinud?’ Inglid vastavad: ‘Ei. Ei ole. ‘ ‘Mis oleks küll veel siis, kui nad oleksid Mu tuld näinud!’ hüüatab Allah. Siis inglid ütlevad: ‘Nad paluvad Sinu andestust. ‘ Allah vastab: ‘Olen neile juba andeks andnud, samuti Olen neile andnud kõik, mida nad on kunagi Minult palunud, ja olen andnud neile varjupaiga, mida nad on Minult küsinud.’ Siis inglid ütlevad: ‘Oh Isand, nende hulgas oli üks, kes oli väga patune. Ta ainult mööda minnes otsustas istuda natuke aega teistega koos. ‘ ‘Ka temale olen andestanud, ‘ ütleb Allah. ‘Nad on niivõrd suure õnnistuse osalised, et mitte keegi, kes on nende seltsis, ei jää õnnistusest ilma.’ ” (Muslim)

5. JUMALA ARMASTUS

عَنْ أَبِي الدَّرْدَاءِ ؓ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ‏:”‏ كَانَ مِنْ دُعَاءِ دَاوُدَؑ: اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ حُبَّكَ وَحُبَّ مَنْ يُّحِبُّكَ وَالْعَمَلَ الَّذِيْ يُبَلِّغُنِيْ حُبَّكَ اللّٰهُمَّ اجْعَلْ حُبَّكَ أَحَبَّ إِلَىَّ مِنْ نَّفْسِيْ وَأَهْلِيْ وَمِنَ الْمَاءِ الْبَارِدِ ‏۔”‏ ‏

(جامع الترمذي، كتاب الدعوات)

Abu Darda (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles, et prohvet Taavet (a) palvetas järgmiste sõnadega: “Oh Isand, anna mulle oma armastust ja nende armastust, kes Sind armastavad; ja luba, et võiksin armastada tegusid, mis võimaldavad mul saada Sinu armastust. Oh minu Isand, tee, et Sinu armastus oleks mulle kallim kui mu oma elu, kui mu sõbrad ja omaksed, ning kallim veel kui külm vesi (kõrvetavas kuumuses janu kätte surevale inimesele).” (Tirmidhi)

عَنْ أَنَسٍ ؓ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ :‏ “‏ ثَلاَثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ وَجَدَ بِهِنَّ حَلاَوَةَ الْإِيْمَانِ أَنْ يَّكُوْنَ اللهُ وَرَسُوْلُهُ أَحَبَّ إِلَيْهِ مِمَّا سِوَاهُمَا، وَأَنْ يُحِبَّ الْمَرْءَ لاَ يُحِبُّهُ إِلاَّ لِلّٰهِ، وَأَنْ يَكْرَهَ أَنْ يَعُوْدَ فِي الْكُفْرِبَعْدَ اَنْ اَنْقَذَهُ اللهُ مِنْهُ كَمَا يَكْرَهُ أَنْ يُّقْذَفَ فِي النَّارِ ‏۔”‏‏

(صحیح بخاری كتاب الایمان ، باب حَلاَوَةِ الإِيمَانِ)

Anas (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Et jõuda usu tõelise sulniduse mõistmisele, on inimesel tarvis kolme asja, nimelt: et Allah ja Ta käskjalg on talle armsamad kui miski muu; et ta armastab teisi ainuüksi Allahi pärast; et peale seda, kui Allah on ta päästnud uskmatusest, vihkab ta taas uskmatuks muutumise mõtet sama palju kui ta ei kannata mõtet, et teda võidakse tulle heita.” (Bukhārī)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ قَالَ‏ :”‏ لَوْ يَعْلَمُ الْمُؤْمِنُ مَا عِنْدَ اللهِ مِنَ الْعُقُوبَةِ مَا طَمِحَ بِجَنَّتِهِ أَحَدٌ ،وَلَوْ يَعْلَمُ الْكَافِرُ مَا عِنْدَ اللهِ مِنَ الرَّحْمَةِ مَا قَنَطَ مِنْ جَنَّتِهِ أَحَدٌ۔ ‏”‏

(صحيح مسلم ،كتاب التوبة ، باب فِي سَعَةِ رَحْمَةِ اللهِ تَعَالٰى ‏‏)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Kui usklik oleks tõesti teadlik Jumala viha ulatusest ja jõust, siis tal kaoks igasugune lootus jõuda paradiisi. Ja kui uskmatu teaks, kui piiritu on Allahi halastus, siis ta ei kaotaks kunagi paradiisi lootust.” (Muslim)

عَنْ وَاثِلَةَ بْنِ الْاَسْقَعِ عَنِ النَّبِيِّ ﷺ ‏ قَالَ: قَالَ اللهُ تَبَارَك و تَعَالَى: “أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِيْ بِيْ،فَلْیَظُنَّ بِیْ مَا شَاءَ۔”

(صحیح بخاری كتاب التوحيد ، باب قَوْلِ اللهِ تَعَالَى ‏وَيُحَذِّرُكُمُ اللهُ نَفْسَهُ‏،و مسند دارمی باب حسن الظن)

Waathila (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles, et Allah ütleb: “Ma kohtlen oma teenrit vastavalt ta enda arusaamisele ja ootusele Minust.” (Bukhārī)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، عَنْ رَسُولِ اللهِ ﷺ أَنَّهُ قَالَ ‏ :”‏ قَالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِيْ بِيْ وَأَنَا مَعَهُ حَيْثُ يَذْكُرُنِيْ وَاللهِ اَللّٰهُ أَفْرَحُ بِتَوْبَةِ عَبْدِهِ مِنْ أَحَدِكُمْ يَجِدُ ضَالَّتَهُ بِالْـفَلاَةِ وَمَنْ تَقَرَّبَ إِلَىَّ شِبْرًا تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ ذِرَاعًا وَمَنْ تَقَرَّبَ إِلَىَّ ذِرَاعًا تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ بَاعًا وَإِذَا أَقْبَلَ إِلَىَّ يَمْشِيْ أَقْبَلْتُ إِلَيْهِ أُهَرْوِلُ ‏۔”‏ ‏

(صحيح مسلم كتاب التوبة ، باب فِي الْحَضِّ عَلَى التَّوْبَةِ وَالْفَرَحِ بِهَا ‏‏)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) andis teada, et Kõigevägevam Allah ütleb: “Ma kohtlen oma teenrit vastavalt tema arusaamisele Minust. Allahil on suurem rõõm oma teenrist, kes meelt parandab, kui on ühelgi teie seast, kes olles kaotanud kaameli tühjas kõrbes, leiaks selle ootamatult taas üles. “Allah ütleb: ‘ ‘Kui üks Minu teenritest tuleb vaksa võrra Mulle lähemale, siis liigun Mina küünra võrra temale lähemale. Kui tema tuleb küünra võrra Mulle lähemale, siis liigun Mina kahe küünra võrra temale lähemale. Kui ta tuleb kõndides Minu suunas, siis lähen talle joostes vastu.” (Muslim)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ عَنْ رَسُوْلِ اللهِ ﷺ قَالَ ‏:‏ ‏ “‏ أَسْرَفَ رَجُلٌ عَلَى نَفْسِهِ فَلَمَّا حَضَرَهُ الْمَوْتُ أَوْصٰى بَنِيهِ فَقَالَ ‏:‏ إِذَا أَنَا مِتُّ فَأَحْرِقُوْنِي ثُمَّ اسْحَقُوْنِي ثُمَّ ذَرُوْنِي فِي الرِّيحِ فِي الْبَحْرِ فَوَاللهِ لَئِنْ قَدَرَ عَلَىَّ رَبِّيْ لَيُعَذِّبُنِيْ عَذَابًا مَا عَذَّبَهُ أَحَدًا ‏ قَالَ ‏:‏ فَفَعَلُوْا بِهِ ذٰلِكَ فَقَالَ لِلأَرْضِ ‏:‏ أَدِّي مَا أَخَذْتِ ‏ فَإِذَا هُوَ قَائِمٌ فَقَالَ لَهُ ‏:‏ مَا حَمَلَكَ عَلَى مَا صَنَعْتَ قَالَ ‏:‏ خَشْيَتُكَ أَوْ مَخَافَتُكَ يَا رَبِّ ‏، فَغَفَرَ لَهُ ۔‏”‏ ‏‏

(سنن ابن ماجه، كتاب الزهد ، باب ذِكْرِ التَّوْبَةِ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles, et Kõigevägevam Allah ütleb: “Kord elas mees, kes oli väga kõlvatu. Kui ta oli suremas, siis ta ütles poegadele: ‘Kui olen surnud, siis põletage mu laip, hõõruge tolmuks mu põrm ja siis minge ookeani äärde ning visake tuulde mu tuhk. Kardan – vannun seda Allahi nimel – et kui Jumal mu kätte saab, siis karistab Ta mind nagu ei ole veel kedagi kunagi karistatud.’ ” Püha Prohvet jutustas edasi, et pojad tegid, nagu neid oli kästud. Aga Jumal käskis maapinda koguda kokku ja anda Jumalale tagasi selle mehe põrm viimseni, kuhu see iganes oli langenud. Ja nii toodigi mees Jumala ette. Allah küsis temalt: ‘Mis pani Sind nõnda talitama?’ Mees vastas: ‘Minu aukartus ja hirm Sinu ees ajasid mind taga. ‘ Ja Jumal andis talle andeks. (Ibn-e-Maja)

6. PÜHA KORAAN

عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عَفَّانَ ؓ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ‏ :‏ “‏ خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ وَعَلَّمَهُ ‏۔”

‏ (صحیح بخاری ،كتاب فضائل القرآن ، باب خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ وَعَلَّمَهُ)

Uthman bin Affan (r) väidab, et Püha Prohvet (s) ütles: ”Ülim teie seas on see, kes õpib ära Koraani ja õpetab seda teistele.” (Bukhārī)

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ؓ، قَالَ :قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ‏ “‏ إِنَّ الَّذِيْ لَيْسَ فِي جَوْفِهِ شَيْءٌ مِنَ الْقُرْآنِ كَالْبَيْتِ الْخَرِبِ ‏۔”‏

(جامع الترمذي، كتاب فضائل القرآن ، باب مَنْ قَرَأَ حَرْفًا)

Ibn Abbas (r) väidab, et Püha Prohvet (s) ütles: “See, kes ei õpi ära ühtegi osa Koraanist, on nagu mahajäetud maja. ” (Tirmidhi)

عَنْ زَيْدِ بْنِ أَرْقَمَ قَالَ قَامَ رَسُوْلُ اللهِ ﷺ يَوْمًا فِينَا خَطِيبًا فَحَمِدَ اللهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ وَوَعَظَ وَذَكَّرَ ثُمَّ قَالَ ‏”‏ أَمَّا بَعْدُ أَلاَ أَيُّهَا النَّاسُ فَإِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ يُوْشِكُ أَنْ يَّأْتِيَ رَسُوْلُ رَبِّي فَأُجِيْبَ وَأَنَا تَارِكٌ فِيكُمْ ثَقَلَيْنِ أَوَّلُهُمَا كِتَابُ اللهِ فِيهِ الْهُدٰى وَالنُّورُ فَخُذُوْا بِكِتَابِ اللهِ وَاسْتَمْسِكُوْا بِهِ۔ ‏”‏ ‏ فَحَثَّ عَلَى كِتَابِ اللهِ وَرَغَّبَ فِيهِ ثُمَّ قَالَ :‏”‏ وَأَهْلُ بَيْتِيْ، أُذَكِّرُكُمُ اللهَ فِي أَهْلِ بَيْتِي ،أُذَكِّرُكُمُ اللهَ فِي أَهْلِ بَيْتِي، أُذَكِّرُكُمُ اللَّهَ فِي أَهْلِ بَيْتِي ‏۔”‏ ‏

(صحیح مسلم، كتاب مضائل الصحابة، باب من فضائل علیؓ)

Zaid bin Arqam (r) jutustab: ‘ ‘Ühel päeval Püha Prohvet (s) kõneles püsti seistes meiega; ta kiitis Allahit, ülistas Teda ja siis ergutas ja manitses meid, öeldes: “Oh rahvas! Mina olen inimene. Kindlasti tuleb kord ka minu juurde mu Isanda käskjalg ja siis lahkun siit ilmast. Jätan teile pärandusena kaks tähtsat asja: Allahi raamatu, milles on juhised ja valgus. Hoidke kinni Allahi raamatust ja jääge selle juurde!” Nõnda äratas ta meis huvi ja vaimustust Allahi raamatu vastu. “Jätan endast maha ka oma pere liikmed. Pidage meeles Allahit – nii manitsen ma teid – ja kohelge mu pere liikmeid vastavalt.” (Muslim)

7. ALLAHI KÄSKJALA EESKUJULIK KÄITUMINE

عَنْ عَبْدِ الله بْنِ اَبِی اَوْفیٰ قَالَ: كانَ النَّبِیُّ ﷺ لَا یَاْنِفُ وَ لَا یَسْتَنْكفُ اَنْ یَّمْشِیَ مَعَ الْاَرْمَلَةِ وَ الْمِسْكیْنِ فَیَقْضِیْ لَهُمَا حَاجَتَهُمَا۔

(مسند دارمی باب فی تواضع رسول اللهﷺ)

Abdullah bin Abi Aufa (r) ütles: “Püha Prohvet (s) ei põlanud leski ja vaeseid ega hoidunud neist eemale – otse vastupidi, ta otsis võimalusi nende aitamiseks. ” (Musnad Darmi)

عَنْ عَائِشَةَرضی اللهُ عنها قَالَتْ : مَا ضَرَبَ رَسُولُ اللهِ ﷺ شَيْئًا قَطُّ بِيَدِهِ وَلاَ امْرَأَةً وَلاَ خَادِمًا إِلاَّ أَنْ يُجَاهِدَ فِي سَبِيلِ اللهِ وَمَا نِيلَ مِنْهُ شَىْءٌ قَطُّ فَيَنْتَقِمَ مِنْ صَاحِبِهِ إِلاَّ أَنْ يُنْتَهَكَ شَىْءٌ مِنْ مَحَارِمِ اللهِ فَيَنْتَقِمَ لِلّٰهِ عَزَّ وَجَلَّ ‏۔

(صحيح مسلم كتاب الفضائل ، باب مُبَاعَدَتِهِ ﷺ لِلآثَامِ وَاخْتِيَارِهِ مِنَ الْمُبَاحِ)

Ayesha (r) väidab: “Püha Prohvet (s) ei peksnud kunagi mitte kedagi — olgu naist või teenrit — kuigi ta võitles Allahi eest. Kui keegi talle kunagi halba tegi, siis ta ei üritanud kättemaksu. Aga kui rüvetati mõnda Allahi püha paika, siis ta tasus kätte Allahi pärast. ” (Muslim)

عَنْ اَبِیْ سَعِیْدِ الْخُدْرِیِّ ؓ اَنَّ رَسُوْلَ اللهِ ﷺ كانَ یَعْلِفُ الْبَعِیْرَ وَ یُقِیْمُ الْبَیْتَ وَ یَخْصِفُ النَّعْلَ وَ یَرْقَعُ الثَّوْبَ وَ یَحْلِبُ الْشَّاةَ وَ یَأْكلُ مَعَ الْخَادِمِ وَ یَطْحَنُ مَعَهُ اِذَا أَعْیَا وَ كانَ لَا یَمْنَعُهُ الْحَــیَاءُ اَنْ یَحْمِلَ بِضَاعَتَهُ مِنَ السُّوْقِ اِلٰی اَهْلِهِ وَ كانَ یُصَافِحُ الْغَنِیَّ وَ الْفَقِیْرَ یُسَلِّمُ مُبْتَدِیًا وَ لَا یَحْتَقِرُ مَا دُعِیَ اِلَیْهِ وَ لَوْ اِلٰی حَشْفَ التَّمْرِ وَ كانَ هَیِّنَ الْمُؤْنَةِ، لَـیِّنَ الْخُلُقِ ، كرِیْمَ الطَّبِیْـعَةِ ، جَمِیْلَ الْمُـعَاشَرَةِ ، طَلِقَ الْوَجْهِ ، بَسَّا مًا مِنْ غَیْـرِ ضِحْك ، مَـحْزُ وْنًا مِنْ غَیْـرِ عُـبُوْسَةٍ ،مُتَوَاضِعًا مِنْ غَیْـرِ مَذِلَّةٍ ، جَوَّادًا مِنْ غَیْـرِ سَرَفٍ، رَقِـیْـقَ الْـقَلْبِ ،رَحِیْمًا بِكلِّ مُسْلِمٍ ، لَمْ یَـتَجَشَّأْ قَـطُّ شَبَـعٍ وَ لَمْ یَمُدَّ یَدَهُ اِلٰی طَمَعٍ۔

(مشكوة المصابيح ،كتاب الفتن ، باب فی اخلاقه ۔قشیریه)

Abu Saeed Khudri (r) jutustab: “Püha Prohvet (s) andis ise kaamelitele süüa, tegi majapidamistöid, parandas kingi, nõelus riideid, lüpsis kitsi, sõi sulastega seltsis. Kui sulane väsis jahu jahvatades, siis läks tema talle appi. Ta ei pidanud endale alandavaks tassida majapidamistarbeid turult koju. Ta surus kätt ühte viisi rikkal ja vaesel. Ta oli alati esimene teist tervitama. Ta ei lükanud tagasi vähimatki kutset ega põlanud kunagi palvet süüa datleid teistega koos. Ta oli alati abivalmis, leplik ja heatahtlik. Ta käitumine oli eeskujulik ja ta oli alati rõõmsameelne. Ta naeratas, aga ei naernud valjusti; ta ei kortsutanud kulmu isegi siis mitte, kui teda pahandati. Ta oli alandlik, aga mitte lömitav; ta oli helde, aga mitte pillaja. Ta oli sooja südamega ja halastav kõigi moslemite vastu võrdselt. Ta ei söönud kõhtu kunagi nii täis, et oleks haigutama hakanud. Ta ei sirutanud kunagi kätt välja ahnuse ajel. ” (Mishkaat)

عَنْ اَبِیْ مُوْسَی اَلْاَشْعَرِیِّ ؓ، قَالَ :أَخْرَجَتْ لَنَا عَائِشَةُ رضی اللهُ عنها كِسَاءً وَإِزَارًا غَلِيظًا قَالَتْ :قُبِضَ رَسُوْلُ اللهﷺ فِي هٰذَيْنِ‏۔‏

(صحیح بخاری، كتاب اللباس ، باب الأَكْسِيَةِ)

Abu Musa Ash’ari (r) jutustab, et ükskord Ayesha näitas neile lina ja niuderätti, mis olid valmistatud jämedast ja karedast riidest, ja ütles, et Püha Prohvet (s) kandis neid riideid oma surmatunnil. (Bukhārī)

8. ISLAMI PÕHIALUSED

عَنِ ابْنِ عُمَرَ رضى الله عنهما قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ :‏ “‏ بُنِيَ الإِسْلاَمُ عَلٰى خَمْسٍ شَهَادَةِ أَنْ لَّا إِلٰهَ إِلَّا اللهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ، وَإِقَامِ الصَّلاَةِ، وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ، وَالْحَجِّ الْبَیْتِ، وَصَوْمِ رَمَضَانَ۔ ‏”‏‏‏

(صحیح بخاری ،كتاب الإيمان ، بَاب قَوْلِ النَّبِيِّﷺ: بُنِيَ الإِسْلاَمُ)

Ibn Omar (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Islam on rajatud viiele alussambale: Olla tunnistajaks, et keegi ei vääri kummardamist peale Allahi, ja et Mohammad (s) on Allahi käskjalg. Anda Jumalale ‘salah’. (Formaalne Jumala kummardamise viis.) Maksta ‘zakaat’. (Sunduslik miinimum majanduslikku toetust Allahi eesmärkide heaks.) Sooritada palverännak Allahi majja. Paastuda ramadaani kuul.” (Bukhārī)

عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَـطَّابِ ؓ كُنَّا عِنْدَ رَسُولِ اللهِ ﷺ فَجَاءَ رَجُلٌ شَدِيدُ بَيَاضِ الثِّيَابِ شَدِيدُ سَوَادِ الشَّعْرِ لاَ يُرٰى عَلَيْهِ أَثَرُ السَّفَرِ وَلاَ يَعْرِفُهُ مِنَّا أَحَدٌ حَتَّى أَتَى النَّبِيَّ ﷺ فَأَلْزَقَ رُكْبَـتَهُ بِرُكْبَـتِهِ ثُمَّ قَالَ يَا مُحَمَّدُ مَا الْإِيْمَانُ قَالَ: “‏ أَنْ تُؤْمِنَ بِاللّٰهِ وَمَلاَئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْقَدَرِ خَيْرِهِ وَشَرِّهِ ‏۔”‏ ‏‏

(جامع الترمذي، كتاب الإيمان ، باب مَا جَاءَ فِي وَصْفِ جِبْرِيلَ لِلنَّبِيِّ ﷺ الإِيمَانَ وَالإِسْلاَمَ ‏)

Omar bin Khattab (r) ütleb: “Istusime koos Püha Prohvetiga (s), kui järsku tuli sinna üks mees. Tal olid puhtad valged riided seljas ja ta juus oli süsimust. Ta ei näinud välja nagu rändur ja ükski meist ei tundnud teda. Ta istus maha Püha Prohveti (s) lähedale, nii et nende põlved puutusid kokku. Ta pani oma käed Püha Prohveti (s) põlvedele ja ütles: “Räägi mulle midagi usust.” Püha Prohvet (s) vastas: “Usk tähendab seda, et tuleb uskuda Allahisse, Tema inglitesse, Tema raamatusse, Tema prohvetitesse; tuleb uskuda viimsetpäeva ja Jumala seadusi, mis käivad hea ja kurja kohta. (Tirmidhi)

9. PALVETAMINE JA KUIDAS JUMALAT KUMMARDADA

عَنْ حُمْرَانِ مَوْلَى عُثْمَانَ أَخْبَرَهُ أَنَّهُ، رَأَى عُثْمَانَ بْنَ عَفَّانَ ؓ دَعَا بِإِنَاءٍ، فَأَفْرَغَ عَلَى كَفَّيْهِ ثَلٰثَ مِرَارٍ فَغَسَلَهُمَا، ثُمَّ أَدْخَلَ يَمِينَهُ فِي الْإِنَاءِ فَمَضْمَضَ، وَاسْتَنْثَرَ، ثُمَّ غَسَلَ وَجْهَهُ ثَلٰـثًا، وَيَدَيْهِ إِلَى الْمِرْفَقَيْنِ ثَلٰثَ مِرَارٍ، ثُمَّ مَسَحَ بِرَأْسِهِ، ثُمَّ غَسَلَ رِجْلَيْهِ ثَلٰثَ مِرَارٍ إِلَى الْكَعْبَيْنِ، ثُمَّ قَالَ : قَالَ رَسُوْلُ اللهِ ﷺ:”‏ مَنْ تَوَضَّأَ نَحْوَ وُضُوئِي هَذَا، ثُمَّ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ، لاَ يُحَدِّثُ فِيْهِمَا ، غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ ‏۔”‏

(صحیح بخاری ،كتاب الوضوء ، باب الْوُضُوءِ ثَلاَثًا ثَلاَثًا)

Räägitakse, et kord Uthman bin Affan (r) küsis vett (et end enne ‘salah’it’ pesta nagu on nõue). Kõigepealt ta pesi käsi kolm korda; ja siis, võttes parema käe peoga vett, ta Ioputas suud ja sülitas vee välja; siis ta puhastas nina; siis pesi nägu kolm korda. Olles ennast nõnda pesnud ta ütles: “Püha Prohvet (s) ütles, et sellele, kes peseb ennast nõnda kui mina seda tegin ja kes siis palvetab täieliku keskendusega kaks ‘rakah’i’, antakse andeks ta mineviku patud. ” (Bukhārī)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ، أَنَّ رَسُوْلَ اللهِ ﷺ قَالَ :‏”‏ أَلاَ أَدُلُّكُمْ عَلَى مَا يَمْحُوْ اللهُ بِهِ الْخَـطَايَا وَيَرْفَعُ بِهِ الدَّرَجَاتِ ‏”‏ ،‏ قَالُوا بَلٰى يَا رَسُولَ اللهِ ‏،‏ قَالَ: ‏”‏ إِسْبَاغُ الْوُضُوءِ عَلَى الْمَكَارِهِ، وَكَثْرَةُ الْخُطَا إِلَى الْمَسَاجِدِ، وَانْتِظَارُ الصَّلاَ ةِ بَعْدَ الصَّلاَ ةِ فَذٰلِكُمُ الرِّبَاطُ ۔‏”‏ ‏

(صحيح مسلم، كتاب الطهارة ، باب فَضْلِ إِسْبَاغِ الْوُضُوءِ عَلَى الْمَكَارِهِ ‏‏)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Kas ma ei peaks teile rääkima millestki, mida tehes te saate Allahi armu osaliseks? Selle abil Allah pühib ära teie vead ja tõstab teid auastmes.” Kaaslased palusid: “Oh Allahi prohvet, palun räägi meile. ” Püha Prohvet (s) ütles: “Sooritage enda pesemist korralikult isegi siis, kui teil puudub selleks meeleolu; kõndige mošeesse ka kaugest paigast; ja kui olete palvetanud, siis oodake igatsusega järgmist palvekorda. Need on vahendid, mille abil olete alati valmis kaitsema piire.“
(Märkus: Sõnal ‘riba’at’ on palju tähendusi. Sõnasõnaline tähendus on ‘geograafilised piirid’, ja piltlikult katab see mõiste igasuguseid vaimseid väärtusi. Siin viitab see Jumala kummardamisele islami usus.) (Muslim)

عَنْ عَائِشَةَرضی الله عنها، قَالَتْ: كَانَ رَسُوْلُ اللهِ ﷺ يَفْتَتِحُ الصَّلَاةَ بِالتَّكْبِيْرِ وَالْقِرَأَ ةِ بِالْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ ،وَكَانَ إِذَا رَكَعَ لَمْ يَرْفَعْ رَأْسَهُ وَلَمْ يُصَوِّبْهُ وَلٰـكِنْ بَيْنَ ذٰلِكَ وَكَانَ إِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنْ الرُّكُوْعِ لَمْ يَسْجُدْ حَتَّى يَسْتَوِيَ قَائِمًا ،وَإِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنْ السُّجُوْدِ لَمْ يَسْجُدْ حَتَّى يَسْتَوِيَ جَالِسًا ، وَكَانَ يَقُولُ فِي كُلِّ رَكْعَتَيْنِ التَّحِيَّةَ وَكَانَ يَفْرِشُ رِجْلَهُ الْيُسْرٰى وَيَنْصُبُ رِجْلَهُ الْيُمْنٰى وَكَانَ يَنْهٰى عَنْ عَقْبِ الشَّيْطَانِ وَكَانَ يَنْهٰى أَنْ يَفْتَرِشَ الرَّجُلُ ذِرَاعَيْهِ اِفْتِرَاشَ لْـكَلْبِ وَكَانَ يَخْتِمُ الصَّلَاةَ بِالتَّسْلِيمِ ۔

(مسند احمد)

Ayesha (r) jutustab: “Püha Prohvet (s) alustas palvet alati ‘takbeer’iga’ (s.t. sõnadega ‘Allaho Akbar’). Selle järel ta luges peast ‘Fatiha’ (Püha Koraani esimese peatüki). Kui ta kummardus, siis ta ei hoidnud pead kõrgel ega lasknud seda ka mitte ripakile. Ennemini ta hoidis pead sirgjoones seljaga ja selga horisontaalses asendis. Tõustes sellest kummargil asendist ta seisis sirgelt ja siis heitis kummuli. Kui ta tõstis pead kummuli asendist, siis ta tõusis istukile ja peatus hetkeks enne teist korda kummuli heitmist. Iga kahe ‘rakah’i’ järel ta istus, et lugeda peast ‘attahiyah’i’ (salme, mis on ette nähtud selliseks lugemiseks). Selles asendis ta hoidis paremat jalga püsti, aga vasakut horisontaalselt maas. Sel viisil Püha Prohvet (s) istus ja luges ‘tashahud’i’ (usutunnistust). Ta õpetas: ‘Ärge toetage küünarnukke koera kombel vastu maad, kui olete kummuli asendis.’ Ja palvet lõpetades ta lausus: ‘Rahu ja Allahi arm olgu teiega. ‘ (Musnad Ahmad)

عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنُ مَسْعُودٍ ؓقَالَ : سَأَلْتُ النَّبِیَّ ﷺ : أَىُّ الْعَمَلِ أَفْضَلُ قَالَ :‏”‏ الصَّلٰوةُ عَلٰى مِيْقَاتِهَا ‏”‏‏‏ قُلْتُ :ثُمَّ أَىٌّ‏،‏ قَالَ: ‏”‏ ثُمَّ بِرُّ الْوَالِدَيْنِ ‏”‏‏،‏ قُلْتُ : ثُمَّ أَىٌّ قَالَ :‏”‏ اَلْجِهَادُ فِي سَبِيْلِ اللهِ۔ ‏”‏‏

(صحیح بخاری ،كتاب الجهاد ، باب فَضْلُ الْجِهَادِ وَالسِّيَرِ)

Abdullah bin Mas’ud (r) väidab, et ta küsis Pühalt Prohvetilt (s), milline tegu on kõige enam kõrge Allahi meelepärast. Püha Prohvet (s) vastas: “Palvetada ettenähtud ajal. ” Mina küsisin: “Ja siis?” Ta vastas: “Olla hea oma vanemate vastu. ” Mina küsisin: “Ja milline tegu selle järel?” Tema vastas: “Püüdlikkus Allahi teel.” (Bukhārī)

عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ رضی اللهِ عنهم ، قَالَ : قَالَ رَسُوْلُ اللهِ ﷺ ‏ :”‏ مُرُوْا أَوْلاَدَكُمْ بِالصَّلاَ ةِ وَهُمْ أَبْنَاءُ سَبْعِ سِنِينَ وَاضْرِبُوْهُمْ عَلَيْهَا وَهُمْ أَبْنَاءُ عَشْرٍ وَّفَرِّقُوْا بَيْنَهُمْ فِي الْمَضَاجِعِ ‏۔”‏‏

(سنن أبي داود ،كتاب الصلاة ، باب مَتَى يُؤْمَرُ الْغُلاَمُ بِالصَّلاَةِ)

Umar bin Shu’aib (r) kuulis oma isa kaudu oma vanaisa kinnitust, et Püha Prohvet (s) ütles: “Õpetage oma lapsi palvetama, kui nad saavad seitsmeaastaseks. Kui nad saavad kümneaastaseks, siis olge selles asjas nende vastu nõudlikud, ja siis pange nad ka magama eraldi asemetele. ” (Abu Dawood)

عَنْ فَاطِمَةَ الزَّھْرَٓاءِ رضی الله عنها قَالَتْ:كانَ رَسُوْلُ اللهﷺ اِذَا دَخَلَ الْمَسْجِدَ قَالَ: “بِسْمِ اللهِ وَ السَّلَامُ عَلٰی رَسُوْلِ اللهِ، اَللّٰهُمَّ اغْفِرْلِیْ ذُنُوْبِیْ وَافْتَحْ لِیْ اَبْوَابَ رَحْمَتِك “وَ اِذَا خَرَجَ قَالَ :” بِسْمِ اللهِ وَ السَّلَامُ عَلٰی رَسُوْلِ اللهِ، اَللّٰهُمَّ اغْفِرْلِیْ ذُنُوْبِیْ وَافْتَحْ لِیْ اَبْوَابَ فَضْلِك۔”

(مسند احمد حدیث فاطمة بنت رَسُوْلُ اللهﷺ)

Fatimah az Zahra (r) jutustab, et kui Püha Prohvet (s) sisenes mošeesse, siis ta palvetas nõnda: “Allahi nimel, rahu olgu Tema käskjalaga. Oh Isand, anna mulle andeks mu patud ja ava mulle oma armu väravad.” Ja kui ta Iahkus mošeest, siis ta lausus järgmise palve: ”Allahi nimel. Rahu olgu Tema käskjalaga. Anna mulle andeks mu patud, mu Isand, ja ava mulle oma õnnistuse väravad.” (Masnad Ahmad)

10. PAASTUMINE

عَنْ أَبِیْ هُرَيْرَةَ ؓ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ :”‏ قَالَ اللهُ عَزَّ وجَلَّ: كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ لَهُ إِلاَّ الصِّيَامَ، فَإِنَّهُ لِي، وَأَنَا أَجْزِي بِهِ‏ ، وَالصِّيَامُ جُنَّةٌ، وَإِذَا كَانَ يَوْمُ صَوْمِ أَحَدِكُمْ، فَلاَ يَرْفُثْ وَلاَ يَصْخَبْ، فَإِنْ سَابَّهُ أَحَدٌ، أَوْ قَاتَلَهُ فَلْيَقُلْ :إِنِّي صَائِمٌ،‏ وَالَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللهِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ، لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ يَفْرَحُهُمَا إِذَا أَفْطَرَ فَرِحَ، وَإِذَا لَقِيَ رَبَّهُ فَرِحَ بِصَوْمِهِ ‏”‏‏.‏

(صحیح بخاری، كتاب الصوم ، باب هَلْ يَقُولُ إِنِّي صَائِمٌ إِذَا شُتِمَ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: Kõigevägevam Allah ütleb, et kõik, mida inimene teeb, seda teeb ta enda pärast, välja arvatud siis, kui ta paastub. ‘Paastumine on ainuüksi Minu pärast ja Mina olen tasu selle eest. Paast on kilp kurja vastu. Niisiis kui keegi teie hulgas paastub, siis ta ärgu võtku osa tühisest jutuajamisest ega kõrgendagu häält. Kui teda sõimatakse või kui noritakse temaga tüli, siis ütelgu ainult: ‘Ma paastun.” ” (Bukhārī)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ قَالَ : قَالَ النَّبِیُّ ﷺ :”‏ مَنْ لَمْ يَدَعُ قَوْلَ الزُّوْرِ وَالْعَمَلَ بِهِ فَلَيْسَ لِلّٰهِ حَاجَةٌ فِي أَنْ يَدَعَ طَعَامَهُ وَشَرَابَهُ ۔‏”‏

(صحیح بخاری ،كتاب الصوم ، باب مَنْ لَمْ يَدَعْ قَوْلَ الزُّورِ وَالْعَمَلَ بِهِ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Mis kasu on Allahil selle inimese paastumisest, kes ei loobu valetamisest ja petmisest?” (Bukhārī)

عَنْ عَائِشَةَ رضى الله عنها زَوْجِ النَّبِيِّ ﷺ أَنَّ النَّبِيَّ ﷺ كَانَ يَعْتَكِفُ الْعَشْرَ الأَوَاخِرَ مِنْ رَمَضَانَ حَتَّى تَوَفَّاهُ اللهُ تَعَالیٰ، ثُمَّ اعْتَكَفَ أَزْوَاجُهُ مِنْ بَعْدِهِ‏۔

(صحیح بخاری كتاب الاعتكاف ، باب الاِعْتِكَافِ فِي الْعَشْرِ الأَوَاخِرِ)

Ayesha (r) jutustab, et ramadaani kümnel viimasel päeval viibis Püha Prohvet (s) viibis kogu aeg mošees, sealt kordagi Iahkumata (s.t. ‘e’tikaf’). Peale tema surma pidasid ta naised ‘e’tikaf’i’ samal kombel.’ (Bukhārī)

11. PALVERÄNNAK

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ، قَالَ خَطَبَـنَا رَسُولُ اللهِ ﷺ فَقَالَ :‏”‏یَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ فَرَضَ اللهُ عَلَيْكُمُ الْحَجَّ فَحُجُّوْا ‏”‏‏ فَقَالَ رَجُلٌ :أَكُلَّ عَامٍ يَا رَسُولَ اللهِ فَسَكَتَ حَتَّى قَالَهَا ثَلاَثًا، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ:”‏ لَوْ قُلْتُ نَعَمْ لَوَجَبَتْ وَلَمَا اسْتَطَعْتُمْ ثُمَّ قَالَ:”‏ ذَرُونِي مَا تَرَكْتُكُمْ فَإِنَّمَا هَلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ بِكَثْرَةِ سُؤَالِهِمْ وَاخْتِلاَفِهِمْ عَلَى أَنْبِيَائِهِمْ، فَإِذَا أَمَرْتُكُمْ بِشَىْءٍ فَأْتُوْا مِنْهُ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَإِذَا نَهَيْتُكُمْ عَنْ شَىْءٍ فَدَعُوهُ۔ ‏”‏

(صحيح مسلم، كتاب الحج ، باب فَرْضِ الْحَجِّ مَرَّةً فِي الْعُمْرِ ‏‏)

Abu Hurairah (r) jutustab, et kord jutlustades Püha Prohvet (s) väitis: ‘ ‘Oh rahvas! Allah on teinud palverännaku teile kohustuslikuks. Niisiis peaksite selle sooritama. “ Seda kuuldes lausus üks mees: “Kas seda tuleb sooritada igal aastal?” Püha Prohvet (s) vaikis. Mees esitas küsimuse kolm korda. Püha Prohvet (s) vastas siis: “Kui ma ütlen ‘jah’, siis saaks palverännak teile sunduslikuks, ja selleks ei oleks teil jõudu.” Ta jatkas: “Ärge küsige midagi niisuguste asjade kohta, millest ma teile ei räägi. Need, kes elasid enne teid, hävitati, sest nad pärisid liiga palju, aga ei kuulanud prohvetite sõna. Kui ma teid käsen midagi teha, siis peaksite seda tegema nii hästi kui suudate. Kui keelan teid midagi tegemast, siis peaksite sellest hoiduma. ” (Muslim)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ: “‏ مَنْ حَجَّ لِلّٰهِ فَلَمْ يَرْفُثْ وَلَمْ يَفْسُقْ رَجَعَ كَيَوْمٍ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ ۔”‏

(مشكاة المصابيح كتاب المناسك)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: ‘ ‘Kui keegi sooritab palverännaku Allahi pärast, ja ei räägi kõlvatusi ega tee mingit pattu, siis ta muutub nii puhtaks ja süütuks kui ta oli päeval, mil ema ta ilmale tõi. ” (Miskah)

12. Zakaat

عَنْ مَعَاذٍ ؓ قَالَ بَعَثَنِیْ رَسُوْلُ اللهِ ﷺ فَقَالَ:”اِنَّكَ تَا تِیْ قَوْمًا مِّنْ اَهْلِ الْكِتَابِ فَادْعُهُمْ اِلٰی شَهَادَ ةِ اَنْ لَّا ٓاِلٰهَ اِلَّا اللهُ وَ اَنِّیْ رَسُوْلُ اللهِ ، فَاِنْ هُمْ اَطَاعُوْا لِذٰلِكَ فَاَعْلِمْهُمْ اَنَّ اللهَ قَدِ افْتَرَضَ عَلَیْهِمْ خَمْسَ صَلَوٰاتٍ فِیْ كُلِّ یَوْمٍ وَّ لَیْلَةٍ، فَاِنْ هُمْ اَطَاعُوْا لِذٰلِكَ فَاَعْلِمْهُمْ اَنَّ اللهَ قَدِ افْتَرَضَ عَلَیْهِمْ صَدَقَةً تُؤْخَذُ مِنْ اَغْنِیَائِهِمْ فَتُرَدُّ عَلٰی فُقَرَائِهِمْ فَاِنْ هُمْ اَطَاعُوْا لِذٰلِكَ فَاِیَّاكَ وَ كَرَائِمَ اَمْوَالِهِمْ۔ وَاتَّقِ دَعْوَةَ الْمَظْلُوْمِ فَاِنَّهُ لَیْسَ بَیْنَهَا وَ بَیْنَ اللهِ حِجَابٌ۔”

(صحیح بخاری ،كتاب الزكوٰة، باب لاَ تُؤْخَذُ كَرَائِمَ أَمْوَالِ النَّاسِ فِي الصَّدَقَةِ)

Mu’az (r) jutustab: “Olles määranud mind valitsejaks (ühe piirkonna üle), Püha Prohvet (s) laskis mind kutsuda enda juurde ja ütles mulle: ‘Sa kohtad inimesi, kellele raamat on tähtis. Sa peaksid kutsuma neid tunnistama, et peale Allahi ei ole kedagi teist, kes väärib kummardamist, ja et mina Olen Tema käskjalg. Kui nad seda aktsepteerivad, siis ütle neile, et Allah on teinud kohustuslikuks palvetada viis korda päevas. Kui nad seda aktsepteerivad, siis peaksid neile ütlema, et Allah on teinud kohustuslikuks almuste andmise. Almuste andmist nõutakse rikastelt ja almust jagatakse vaestele nende seas. Kui nad sellega nõustuvad, siis ära võta neilt maksuna parimat nende omandite hulgast. Ja pea meeles rõhutute palumist, sest see palumine läheb otse Allahi ette. ‘” (Bukhārī)

عَنْ خُرَيْمِ بْنِ فَاتِكٍؓ، قَالَ :قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ ‏:”‏ مَنْ أَنْفَقَ نَفَقَةً فِي سَبِيلِ اللهِ كُتِبَ لَهُ سَبْعِمِأَةِ ضِعْفٍ ‏۔”‏ ‏‏

(جامع الترمذي ،كتاب فضائل الجهاد ، باب مَا جَاءَ فِي فَضْلِ النَّفَقَةِ فِي سَبِيلِ اللهِ ‏‏)

Khuzaim bin Fatik (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Igaüks, kes teeb kulutusi Allahi eesmärkide saavutamiseks, saab tasu seitsmesajakordselt. ” (Tirmidhi)

عَنْ أَنَسٍ ؓ قَالَ: كَانَ أَبُو طَلْحَةَ ؓأَكْثَرَ الْأَنْصَارِ بِالْمَدِينَةِ مَالًا مِنْ نَخْلٍ، وَكَانَ أَحَبَّ أَمْوَالِهِ إِلَيْهِ بَيْرُحَاءَ، وَكَانَتْ مُسْتَقْبِلَةَ الْمَسْجِدِ، وَكَانَ رَسُولُ اللّٰهِ ﷺ يَدْخُلُهَا وَيَشْرَبُ مِنْ مَّاءٍ فِيْهَا طَيِّبٍ،قَالَ اَنَسٌ فَلَمَّا نَزَلَتْ ‏هٰذِہِ الْاٰیَةُ ‏: لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ، ‏‏ جَاءَ أَبُو طَلْحَةَ اِلٰی رَسُولُ اللّٰهِ ﷺ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللّٰهِ، إِنَّ اللّٰهَ تَعَالٰی اَنْزَ لَ عَلَیْكَ:‏‏ لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ‏ ‏، وَإِنَّ أَحَبَّ مَالِیْ إِلَىَّ بَيْرُحَاءِ وَإِنَّهَا صَدَقَةٌ لِلّٰهِ تَعَالٰی، أَرْجُو بِرَّهَا وَذُخْرَهَا عِنْدَ اللّٰهِ تَعَالٰی ، فَضَعْهَا يَا رَسُولَ اللّٰهِ حَيْثُ أَرَاكَ اللهُ‏.‏ قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ ‏”‏ بَخْ، ذَلِكَ مَالٌ رَابِحٌ، ذٰلِكَ مَالٌ رَابِحٌ، وَقَدْ سَمِعْتُ مَا قُلْتَ، وَإِنِّي أَرٰى أَنْ تَجْعَلَهَا فِي الأَقْرَبِينَ ‏”‏‏.‏ فَقَالَ أَبُو طَلْحَةَ: أَفْعَلُ يَا رَسُولَ اللهِ‏۔‏ فَقَسَمَهَا أَبُوْ طَلْحَةَ فِي أَقَارِبِهِ وَبَنِي عَمِّهِ‏۔

(صحیح بخاری ،كتاب التفسیر ، باب ‏‏لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ‏)

Anas (r) jutustab, et Abu Talha Ansari oli jõukaim ansar’i rahva hulgas (see rahvas elas Medinas ja võttis vastu islami usu enne kui Püha Prohvet (s) sinna elama asus). Ta sai oma sissetuleku datlipalmi-aedadest, millest kõige armsam temale oli Birha aed. See asus prohveti mošee vastas. Püha Prohvet (s) tavatses juua selle puhast ja värsket vett. Anas (r) ütleb: “Kui ilmutati järgmine sõna, et ‘Inimene ei saa olla õige Jumala silmis, kui ta ei tee annetusi sellest, mis on talle kallis’, siis Talha (r) läks Püha Prohveti (s) juurde ja ütles: ‘Oh Allahi käskjalg, Allah on sulle ilmutanud: ‘Inimene ei saa olla õige Jumala silmis, kui ta ei tee annetusi sellest, mis on talle kallis’ ja kõige kallim mulle minu omandite seast on Birha aed. Ma annetan selle Allahi eesmärkide saavutamiseks, ja loodan, et Allah kiidab heaks seda tegu ja hoiab seda aeda tulevastele põlvedele. Kasuta seda, oh Allahi käskjalg, nagu Allah sind juhatab. ” Püha Prohvet (s) ütles: ‘Suurepärane! See on kasulik sissetuleku-allikas. See on kasulik sissetuleku-allikas. Kuulsin su ettepanekut, aga arvan, et peaksid andma selle aia oma sugulastele. ‘ Abu Talha (r) ütles: ‘Teen nagu sa oled mind käskinud, oh Allahi käskjalg.’ ” (Bukhārī)

عَنْ عَدِيِّ بْنِ حَاتِمٍ ؓ اَنَّ رَسُولَ اللهِ ﷺ قَالَ :‏ “‏ اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ ‏۔”

(صحیح بخاری، كتاب الزكوة ، باب اتَّقُوا النَّارَ وَلَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ)

Adiyi bin Hatim (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Andke almust, et end tulest päästa, olgu see almus ainult osake datlist. ” (Bukhārī)

عَنْ عَائِشَةَ رضی اللهُ عنها قَالَتْ :قَالَ رَسُولَ اللهِ ﷺ : “‏اَلسَّخِـیُّ قَرِیْبٌ مِنَ اللهِ تَعَالیٰ قَرِیْبٌ مِنَ النَّاسِ قَرِیْبٌ مِنَ الْجَــنَّةِ بَعِیْدٌ مِنَ انَّارِ وَ الْبَخِیْلُ بَعِیْدٌ مِنَ اللهِ تَعَالیٰ بَعِیْدٌ مِنَ النَّاسِ بَعِیْدٌ مِنَ الْجَــنَّةِ قَرِیْبٌ مِنَ النَّارِ وَ لْجَاهِلُ السَّخِـیُّ اَحَبُّ اِلٰی اللهِ تَعَالیٰ مِنَ الْعَابِدِ الْبَخَیْلِ۔”

(قشیریه ۔ الجود والسخاء)

Ayesha (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Helde inimene on Allahile lähedal, rahvale lähedal ja paradiisile lähedal, aga põrgust kaugel. Vastandina sellele on kitsipung Allahist kaugel, rahvast kaugel, paradiisist kaugel, aga põrgule lähedal. Inimene, kes midagi ei tea, aga kes on helde, on Allahile armsam kui Jumalat kummardav kitsipung. ” (Qushariyyah)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ قَالَ: قَالَ رَجُلٌ : یَا رَسُوْلَ اللهِ اَیُّ الصَّدَقَةِ اَعْظَمُ اَجْرًا قَالَ : “‏اَنْ تَصَدَّقَ وَ اَنْتَ صَحِیْحٌ تَخْشَی الْفَقْرَ وَ تَاَمَّلَ الْغِنٰی وَ لَا تُمْهِلْ حَتّٰی اِذَا بَلَغَتِ الْحُلْقُوْمَ قُلْتَ لِفُلَانٍ کَذَا وَ کَذَا وَ قَدْ کَانَ لِفُلَانٍ۔”

(مشکوٰة کتاب الانفاق)

Abu Hurairah (r) jutustab, et keegi küsis Pühalt Prohvetilt (s): “Oh Allahi käskjalg, milline armuand saab suurima tasu?” Allahi käskjalg vastas: “Kui antakse almust siis, kui ollakse hea tervise juures, kannatatakse ise puuduse all ja kardetakse vaesust ning soovitakse rikkaks saada – kui isegi siis ei olda hooletu selles asjas.” (Mishkah)

عَنْ حُذَيْفَةَ ، اَنَّ النَّبِيَّ ﷺ قَالَ :‏”‏ وَالَّذِي نَفْسِيْ بِيَدِهِ لَتَأْمُرُوْنَ بِالْمَعْرُوفِ وَلَـتَـنْهَوُنَّ عَنِ الْمُنْكَرِ أَوْ لَيُوْشِكَنَّ اللهُ أَنْ يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِنْ عِنْدِہِ ثُمَّ لَـتَدْعُنَّهُ فَلاَ يُسْتَجَابَ لَكُمْ ‏۔”‏

(سنن الترمذي ، كتاب الفتن، باب مَا جَاءَ فِي الأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْىِ عَنِ الْمُنْكَرِ ‏‏)

Huzaifa (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: ”Ma vannun Tema nimel, kes hoiab minu elu enda käes, et teie peate inimestele südamele panema, et nad teeksid head ja hoiduksid tegemast kurja, muidu on tõenäoline, et teie peale langeb mingi karistus Allahilt. Siis, liiga hilja, palute te armu, aga teie palvet ei võeta kuulda.” (Tirmidhi)

عَنْ النُّعْمَانَ بْنَ بَشِيْرٍ رضى الله عنهما عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ ‏:”‏ مَثَلُ الْقَائِمِ عَلَى حُدُودِ اللهِ وَالْوَاقِعِ فِيْهَا كَمَثَلِ قَوْمٍ اسْتَهَمُوْا عَلَى سَفِينَةٍ، فَأَصَابَ بَعْضُهُمْ أَعْلَاهَا وَبَعْضُهُمْ أَسْفَلَهَا، فَكَانَ الَّذِينَ فِي أَسْفَلِهَا إِذَا اسْتَقَوْا مِنَ الْمَاءِ مَرُّوْا عَلَى مَنْ فَوْقَهُمْ، فَقَالُوْا لَوْ أَنَّا خَرَقْنَا فِي نَصِيبِنَا خَرْقًا، وَلَمْ نُؤْذِ مَنْ فَوْقَنَا‏، فَإِنْ يَتْرُكُوْهُمْ وَمَا أَرَادُوْا هَلَـكُوْا جَمِيْعًا، وَإِنْ أَخَذُوا عَلَى أَيْدِيْهِمْ نَجَوْا وَنَجَوْا جَمِيعًا۔ ‏”‏‏

(صحیح بخاری، كتاب الشركة، باب هَلْ يُقْرَعُ فِي الْقِسْمَةِ وَالاِسْتِهَامِ فِيهِ)

Nauman bin Bashir (r) jutustab, et Püha Prohvet ütles: “Kui vaadelda inimest, kes püsib Allahi poolt seatud piirides, ja inimest, kes ületab need piirid, siis võib võrdluseks tuua laevale minejad, kes võtavad liisku, et kohti kinni panna. Mõnedele määratakse koht laevalael ja teistele laeva põhjas. Kui need, kes on all, vajavad vett, siis nad peavad mööda trügima neist, kes on üleval. Nad teevad ettepaneku: ‘Kui teeme augu laevasse seal, kus meie oleme, siis me ei sega neid, kes on üleval meie kohal.’ Kui need, kes on laevalael, lasevad allolijatel nõnda toimida, siis saavad nad kõik hukka, aga kui nad neid takistavad, siis on kõigi julgeolek kindlustatud. ” (Bukhārī)

عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ ؓ اَنَّ النَّبِیَّ ﷺ قَالَ لِعَلِیٍّ ؓ :”فَوَاللهِ لأَنْ يَهْدِيَ اللهُ بِكَ رَجُلاً وَاحِدًا خَيْرٌ لَـكَ مِنْ حُمْرِ النَّعَمِ ‏۔”‏‏

(صحیح مسلم، كتاب فضائل الصحابة ، باب مِنْ فَضَائِلِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ رضى الله عنه)

Sahl bin Sa’d (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles Ali’le (r): “Allahi nimel! Kui sa Allahi abiga saad juhatada ühegi inimese tõe juurde, siis see on sulle suuremaks hüvanguks kui (kõige hinnalisemad) punased kaamelid. ” (Muslim)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ، أَنَّ رَسُوْلَ اللهِ ﷺ قَالَ :‏ “‏ مَنْ دَعَا إِلَى هُدًى كَانَ لَهُ مِنَ الأَجْرِ مِثْلُ أُجُوْرِ مَنْ تَبِعَهُ لَا يَنْقُصُ ذٰلِكَ مِنْ أُجُورِهِمْ شَيْئًا۔ وَمَنْ دَعَا إِلٰى ضَلَالَةٍ كَانَ عَلَيْهِ مِنَ الْإِثْمِ مِثْلُ آثَامِ مَنْ تَبِعَهُ لاَ يَنْقُصُ ذٰلِكَ مِنْ آثَامِهِمْ شَيْئًا۔ ‏”‏ ‏

(صحيح مسلم، كتاب العلم، باب مَنْ سَنَّ سُنَّةً حَسَنَةً أَوْ سَيِّئَةً)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet ütles: “Inimene, kes kutsub teisi tõe juurde, saab nii palju tasu kui kõik need kokku, kes tõe vastu võtavad (tema soovitusel), kuna samal ajal mitte midagi ei võeta ära viimaste tasust. Samal kombel inimene, kes meelitab teisi pattu tegema, kannab kõigi nende pattude koormat, mis tema ahvatlusel tehti, kuna mitte midagi ei võeta ära pattutegijate karistusest.” (Muslim)

عَنْ أَنَسٍ ؓ، عَنِ النَّبِیِّﷺْ قَالَ:”‏ يَسِّرُوْا وَلَا تُعَسِّرُوْاوَ بَشِّرُوْا وَلاَ تُنَفِّرُوْا ‏۔”‏

(صحيح مسلم ،كتاب الجهاد والسير، باب فِي الأَمْرِ بِالتَّيْسِيرِ وَتَرْكِ التَّنْفِيرِ)

Anas (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Tehke usu järgi elamine teistele kergeks, ärge tehke seda raskeks. Samuti tutvustage usku meeldivalt, ärge tehke seda eemaletõukavaks.” (Muslim)

عَنْ أَبِي ثَعْلَبَةَ الْخُشَنِيِّ جُرْثُوْمِ بْنِ نَاشِرٍ ؓ عَنْ رَسُولِ اللهِ ﷺ قَال: “إنَّ اللهَ تَعَالَى فَرَضَ فَرَائِضَ فَلَا تُضَيِّعُوْهَا، وَحَدَّ حُدُوْدًا فَلَا تَعْتَدُوْهَا، وَحَرَّمَ أَشْيَاءَ فَلَا تَنْتَهِكُوْهَا، وَسَكَتَ عَنْ أَشْيَٓاءَ رَحْمَةً لَكُمْ غَيْرَ نِسْيَانٍ فَلَا تَبْحَثُوْا عَنْهَا۔”

(سنن دار قطنی)

Abi Tha’labatal Kushaniyi Jurthoom bin Nashir (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Kõigevägevam Allah nõuab teatud kohustuste täitmist: ärge ignoreerige neid. Ta on seadnud teatud piirid: ärge ületage neid. Ta on keelanud ära teatud asjad: hoiduge neist eemale. Oma heatahtlikkusest teie vastu, mitte unustuse pärast, Ta on vaikinud mõnede teiste asjade suhtes: niisiis ärge esitage ülearuseid küsimusi nende kohta. ” (Dar Qutni)

عَنِ النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍؓ،قَالَ :سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ ﷺ يَقُولُ ‏ :”‏اِنَّ الْحَلَالَ بَيِّنٌ وَاِنَّ الْحَـرَامَ بَيِّنٌ، وَبَيْنَهُمَا مُشْتَبِهَاتٌ لاَ يَعْلَمُهُنَّ كَثِيرٌ مِّنَ النَّاسِ، فَمَنِ اتَّقَى الشُّبُهَاتِ اسْتَبْرَأَ لِدِيِنِهِ وَعِرْضِهِ، وَمَنْ وَقَعَ فِي الشُّبُهَاتِ وَقَعَ فِي الْحَـرَامِ كَالرَّاعِیْ يَرْعٰى حَوْلَ الْحِمىٰ، يُوشِكُ أَنْ يَّرْتَعَ فِیْهِ‏۔‏ أَلَا وَإِنَّ لِكُلِّ مَلِكٍ حِمًى، أَلَا إِنَّ حِمَى اللهِ مَحَارِمُهُ، أَلاَ وَإِنَّ فِي الْجَسَدِ مُضْغَةً إِذَا صَلَحَتْ صَلَحَ الْجَسَدُ كُلُّهُ، وَإِذَا فَسَدَتْ فَسَدَ الْجَسَدُ كُلُّهُ‏۔ أَلَا وَهِيَ الْقَلْبُ ‏۔”‏‏‏

(صحیح بخاری ،كتاب الایمان ، باب فَضْلِ مَنِ اسْتَبْرَأَ لِدِينِهِ)

No’maan bin Basheer (r) väitis, et ta kuulis Püha Prohvetit (s) ütlemas: “On selgeks tehtud, mis on seadusepärane ja mis on keelatud. Nende kahe vahel on asju, mis on määratlemata, ja enamik inimesi ei tea, millisesse kategooriasse need kuuluvad. See, kes neist eemale hoidub, kaitseb oma usku ja au. See, kes astub kahtlasele pinnale, on tõenäoliselt astunud keelatud alale. Ta on nagu lambakarjane, kes laseb oma karjal süüa keelatud ala lähedal, kuhu — nii on tõsiselt karta — kari võiks eksides sattuda. Pidage meeles, et igal valitsejal on oma keelatud ala. Allahi keelatud alale kuuluvad need asjad, mis on Tema poolt keelatud. Olge valvel! Kehas on üks teatud elund – seni kuni see püsib tervise juures, on kogu keha terve. Kohe aga, kui see haigestub, haigestub ka kogu keha. Pidage meeles, et see elund on inimese süda. ” (Bukhārī)

13. ABIELU

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ ‏ “‏ تُنْكَحُ الْمَرْأَةُ لِأَرْبَعٍ لِمَالِهَا وَلِحَسَبِهَا وَلِجَمَالِهَا وَلِدِينِهَا، فَاظْفُرْ بِذَاتِ الدِّيْنِ تَرِبَتْ يَدَاكَ ۔‏”‏‏

(صحیح بخاری ،كتاب النكاح ، باب الأَكْفَاءِ فِي الدِّينِ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Abiellumiseks ühe naisega on tavaliselt neli võimalikku põhjust: naise rikkus, perekond, ilu või õiglane iseloom. Eelistage naist, kes on õiglane. Jääge alandlikuks.” (Bukhārī)

عَنْ أَبِيْ هُرَيْرَةَؓ اِنَّهُ كانَ یَقُوْلُ:‏” ‏شَرُّ الطَّعَامِ طَعَامُ الْوَلِيْمَةِ یُدْعٰی لَهَا الْاَغْنِیَاءُ وَ یُتْرَكُ الْـفُقَرَاءُ، وَمَنْ لَمْ يُجِبِ الدَّعْوَةَ فَقَدْ عَصَى اللهَ وَرَسُولَـهُ ‏۔”‏

(صحیح مسلم ،كتاب النكاح ، باب الأَمْرِ بِإِجَابَةِ الدَّاعِي إِلَى دَعْوَةٍ ‏)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Kõige halvem pulmapidu on see, kuhu kutsutakse ainult rikkaid, ja kuhu vaesed jäetakse kutsumata. See, keda kutsutakse (vaese poolt) ja kes keeldub (uhkuse pärast) kutset vastu võtmast, on sõnakuulmatu Allahi ja Tema käskjala vastu.” (Muslim)

عَنِ ابْنِ عُمَرَ ؓ اَنَّ النَّبِیَّ ﷺ قَالَ :”اَبْغَضُ الْحَلَالِ اِلَی اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ اَلطَّلَاقُ۔”

(ابو داود ،كتاب الطلاق، باب فی كراهیة الطلاق)

Ibn Omar (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Seadusepärastest asjadest meeldib kõigeväelisele Allahile kõige vähem abielulahutus.” (Abu Dawood)

عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ ، قَالَ رَسُوْلُ‏ اللهِ ﷺ:”‏ خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لِأَهْلِهِ وَأَنَا خَيْرُكُمْ لِأَهْلِي ‏۔”‏‏

(ابو داؤد)

Ayesha (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Ülim teie hulgas on see, kes on kõige parem oma perekonna vastu. Mina olen parim neist, kes on head oma perekonna vastu.” (Abu Dawood)

14. HEA KÄITUMINE

عَنْ جَابِرٍؓ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ ﷺ قَالَ ‏:”‏ إِنَّ مِنْ أَحَبِّكُمْ إِلَىَّ وَأَقْرَبِكُمْ مِنِّي مَجْلِسًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ أُحَاسِنَكُمْ أَخْلَاقًا وَإِنَّ مِنْ أَبْغَضِكُمْ إِلَىَّ وَأَبْعَدِكُمْ مِّنِّي يَوْمَ الْقِيَامَةِ الثَّرْثَارُوْنَ وَالْمُتَشَدِّقُوْنَ وَالْمُتَفَيْهِقُوْنَ ۔”‏ ‏ قَالُوْا: يَا رَسُولَ اللهِ قَدْ عَلِمْنَا الثَّرْثَارُوْنَ وَالْمُتَشَدِّقُونَ فَمَا الْمُتَفَيْهِقُونَ قَالَ: ‏”‏ الْمُتَكَبِّرُونَ ‏۔” ‏

(جامع الترمذي ،كتاب البر والصلة ، باب مَا جَاءَ فِي مَعَالِي الأَخْلاَقِ)

Jaabir (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “See, kes on kõige kallim Mulle ja kes seisab viimsel kohtupäeval Mulle kõige lähemal, on see, kes on kõige viisakam. Kõige vastikumad teie seast ja viimsel kohtupäeval Minust kõige kaugemal on suurustajad, hooplejad ja ‘al-mutafaihiqoon’. “Kaaslased küsisid: “Me tunneme suurustajaid ja hooplejaid, aga kes on ‘mutafaihiqoon’?” Püha Prohvet (s) vastas: “Need on need, kes on upsakad ja pahatahtlikud.” (Tirmidhi)

عَنْ اَبِی هُرَیْرَةَ ؓ قَالَ :قَالَ رَسُوْلُ اللهِ ﷺ :”اِنَّمَا بُعِثْتُ لِاُتَمِّمَ مَكارِمَ الْاَخْلَاقِ۔”

(السنن الكبریٰ ،كتاب الشهادة ، باب بیان مكارم الاخلاق)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Mind on saadetud täiuslikuks tegema kõige paremat kombeõpetust.” (Al-Sunan al-Kubra)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَؓ، عَنِ النَّبِیِّ ﷺ قَالَ:”‏ مَنْ نَفَّسَ عَنْ مُؤْمِنٍ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ الدُّنْيَا نَفَّسَ اللهُ عَنْهُ كُرْبَةً مِّنْ كُرَبِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَمَنْ يَّسَّرَ عَلَى مُعْسِرٍ يَسَّرَ اللهُ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَمَنْ سَتَرَ مُسْلِمًا سَتَرَهُ اللهُ فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَاللهُ فِي عَوْنِ الْعَبْدِ مَا كَانَ الْعَبْدُ فِي عَوْنِ أَخِيهِ وَمَنْ سَلَكَ طَرِيقًا يَلْتَمِسُ فِيهِ عِلْمًا سَهَّلَ اللهُ بِهِ طَرِيقًا إِلَى الْجَــنَّةِ وَمَا اجْتَمَعَ قَوْمٌ فِي بَيْتٍ مِّنْ بُيُوْتِ اللهِ تَعَالٰی يَتْلُونَ كِتَابَ اللهِ وَيَتَدَارَسُوْنَهُ بَيْنَهُمْ إِلاَّ نَزَلَتْ عَلَيْهِمُ السَّكِينَةُ وَغَشِيَتْهُمُ الرَّحْمَةُ وَحَفَّتْهُمُ الْمَلاَئِكَةُ وَذَكَرَهُمُ اللهُ فِيمَنْ عِنْدَهُ وَمَنْ بَطَّأَ بِهِ عَمَلُهُ لَمْ يُسْرِعْ بِهِ نَسَبُهُ ‏۔”‏

(صحیح مسلم، كتاب الذكر، باب فَضْلِ الاِجْتِمَاعِ عَلَى تِلاَوَةِ الْقُرْآنِ وَعَلَى الذِّكْرِ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) väitis: “Kes iganes vabastab mõne uskliku ta muredest siinses maailmas, sellelt võtab Allah ära kannatused viimsel kohtupäeval. Kes iganes on halastav kellegi vastu, kelle eluülalpidamise võimalused on muutunud kitsaks, selle vastu on Allah halastav siinses ja tulevases maailmas. Kes iganes varjab moslemit ta nõrkuses, sellele Allah annab varju siinses ja tulevases maailmas. Allah on alati selle kõrval, kes aitab oma venda. Kes iganes oma eluteel ajab tarkust taga, selle teed paradiisi kergendab Allah. Need, kes kogunevad Allahi kodadesse, et lugeda Allahi raamatut ja seda üksteisele õpetada, saavad kindlasti rahu õnnistuse osaliseks; Tema arm varjab neid ja Tema inglid on nende ümber. Allah räägib neist neile, kes on Talle kõige lähemal. See, kes jääb maha oma tegude tõttu, ei saa mitte edutust oma perekonna hea nime pärast.” (Muslim)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ ‏ :”‏ إِنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ يَقُولُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَا ابْنَ آدَمَ مَرِضْتُ فَلَمْ تَعُدْنِي ‏۔‏ قَالَ: يَا رَبِّ كَيْفَ أَعُوْدُكَ وَأَنْتَ رَبُّ الْعَالَمِينَ ‏۔‏ قَالَ: أَمَا عَلِمْتَ أَنَّ عَبْدِيْ فُلَانًا مَرِضَ فَلَمْ تَعُدْهُ أَمَا عَلِمْتَ أَنَّكَ لَوْ عُدْتَّهُ لَوَجَدْتَنِي عِنْدَهُ، يَا ابْنَ آدَمَ اسْتَطْعَمْتُكَ فَلَمْ تُطْعِمْنِي ‏۔‏ قَالَ :يَا رَبِّ وَكَيْفَ أُطْعِمُكَ وَأَنْتَ رَبُّ الْعَالَمِينَ ‏۔ قَالَ :أَمَا عَلِمْتَ أَنَّهُ اسْتَطْعَمَكَ عَبْدِيْ فُلَانٌ فَلَمْ تُطْعِمْهُ أَمَا عَلِمْتَ أَنَّكَ لَوْ أَطْعَمْتَهُ لَوَجَدْتَّ ذٰلِكَ عِنْدِيْ ۔يَا ابْنَ آدَمَ اسْتَسْقَيْتُكَ فَلَمْ تَسْقِنِي ۔‏ قَالَ: يَا رَبِّ كَيْفَ أَسْقِيْكَ وَأَنْتَ رَبُّ الْعَالَمِينَ، قَالَ :اسْتَسْقَاكَ عَبْدِيْ فُلَانٌ فَلَمْ تَسْقِهِ أَمَا إِنَّكَ لَوْ سَقَيْتَهُ وَجَدْتَ ذٰلِكَ عِنْدِيْ ‏۔”‏‏

(صحیح مسلم ، كتاب الب ولصلة، باب فضل عیادة المریض)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Kui saabub viimne kohtupäev, siis ütleb kõigeväeline Allah inimesele: ‘Oh Aadama poeg! Olin haige. Miks ei küsinud sa Minu järele, kui olin haige?’ Tema vastab: ‘Kuidas oleksin saanud küsida Sinu tervise järele, kuna Sina oled kogu maailma Isand?’ Allah vastab: ‘Kas sa ei märganud, et üks Mu teenritest oli haige ja sa ei pärinud tema järele? Oleksid sa seda teinud, oleksid leidnud Mind tema kõrval. Oh Aadama poeg! Palusin sult toitu ja sa ei toitnud Mind. ‘ Tema vastab: “Oh mu Isand, kuidas oleksin saanud Sind toita, kuna Sina Oled kogu maailma Isand?’ Allah ütleb: ‘Kas sa ei märganud, et üks mu teenritest küsis sinult toitu ja sa ei andnud talle. Oleksid sa seda teinud, oleksin Mina seda nii hinnanud nagu oleksid sa seda Mulle andnud. Oh Aadama poeg! Palusin sinult janu kustutuseks juua ja sa keeldusid.’ Tema vastab: ‘Kuidas oleksin saanud kustutada Sinu janu, kuna Sina oled kogu maailma Isand?’ Allah ütleb: ‘Kui üks Mu teenritest palus, et kustutaksid ta janu, sa ei teinud seda. Oleksid sa seda teinud, siis oleksin Mina seda nii hinnanud nagu oleksid seda Mulle teinud.’ ” (Muslim)

قَالَ انَّبِیُّ ﷺ :”‏‏اِنَّكمْ لَنْ تَسَعُوْا النَّاسَ بِاَمْوَالِكمْ فَسَعُوْهُمْ بِبَسْطِ الْوَجْهِ وَ حُسْنِ الْخُلُقِ۔”‏‏

(رساله قشیریه، باب الخلق ص 121)

Püha Prohvet (s) ütles: “Sa ei saa inimesi kunagi ainult oma rahaga rikastada; niisiis aita neid rõõmsalt ja heatahtlikult.” (Risalah Qasheeriyah)

15. ISLAMI ÜHISKOND

عَنْ اَنَسٍ ؓ عَنِ النَّبِیِّ ﷺ قَالَ:”‏‏ لَا یُؤْ مِنُ اَحَدُكمْ حَتَّی یُحِبُّ لِاَخِیْهِ مَا یُحِبُّ لِنَفْسِهِ۔”‏‏

(صحیح بخاری ،كتاب الایمان ، باب من الایمان ان یحب لاخیه ما یحب لنفسه)

Anas (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Ükski teie seas ei ole tõeline usklik muidu kui talle meeldib, et teistel oleksid samad hüved kui tal endal.” (Bukhārī)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ:”‏ يَا أَبَا هُرَيْرَةَ كُنْ وَرِعًا تَكُنْ أَعْبَدَ النَّاسِ وَكُنْ قَنِعًا تَكُنْ أَشْكَرَ النَّاسِ وَأَحِبَّ لِلنَّاسِ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِكَ تَكُنْ مُؤْمِنًا وَأَحَسِنْ جِوَارَ مَنْ جَاوَرَكَ تَكُنْ مُسْلِمًا وَأَقِلَّ الضَّحِكَ فَإِنَّ كَثْرَةَ الضَّحِكِ تُمِيتُ الْقَلْبَ ‏۔”‏ ‏

(سنن ابن ماجه، كتاب الزهد ، باب الْوَرَعِ وَالتَّقْوَى)

Abu Hurairah (r) väidab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Oh Abu Hurairah! Ole õiglane, ja sa oled parim Jumala kummardaja. Ole rahul, selleks et võiksid olla parim nende seas, kes on tänulikud. Vali teiste jaoks seda, mis sulle endale meeldiks, siis saad õigeks usklikuks. Kohtle oma kaasinimest nii viisakalt kui võimalik, siis väärid sa kanda moslemi nime. Ära naera üleliia, sest liialine naer suretab südant. ” (Ibn Maajah)

‏عَنْ اَبِیْ یُوْسُفَ عَبْدِ اللهِ بْنِ سَلَامٍ ؓ قَالَ :سَمِعْتُ رَسُوْلَ اللهِﷺ یَقُوْلُ: “‏ یَاأَيُّهَا النَّاسُ أَفْشُوْا السَّلَامَ، وَأَطْعِمُوْا الطَّعَامَ،وَصِلُوْا الْاَرْحَامَ ،وَصَلُّوْا وَالنَّاسُ نِيَامٌ، تَدْخُلُو الْجَــنَّةَ بِسَلَامٍ ‏۔”‏

(جامع ترمذی، كتاب صفة القيٰمة)

Abu Yusuf Abdullah bin Salaam (r) jutustab: “Kuulsin Püha Prohvetit (s) ütlemas: ‘Oh inimesed! Ütelge: ‘Assalamo Alaikum’! Toitke teisi! Pidage meeles oma kohustusi sugulaste vastu! Kummardage (Allahit) siis, kui teised magavad! Tehke seda, siis te lähete rahus paradiisi.” (Tirmidhi)

عَنِ ابْنِ مَسْعُوْدٍؓ، اَنَّ رَسُولَ اللهِ ﷺقَالَ:”‏ إِذَا كُنْـتُمْ ثَلَا ثَةً فَلَا يَتَـنَاجَى اثْنَانِ دُوْنَ الآخَرِ حَتَّى تَخْتَلِطُوْا بِالنَّاسِ مِنْ أَجْلِ أَنْ يُحْزِنَهُ۔ ‏”‏‏

(صحيح مسلم، كتاب السلام ، باب تَحْرِيمِ مُنَاجَاةِ الاِثْنَيْنِ دُوْنَ الثَّالِثِ بِغَيْرِ رِضَاهُ ‏‏)

Ibn Mas’ood (r) jutustab, et Püha Prohvet ütles: “Kui olete kolmekesi koos, siis kaks ärgu rääkigu omavahel, jättes kolmanda jutust välja, sest see solvaks teda, välja arvatud siis, kui teiega ühineb veel teisi.” (Muslim)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ، قَالَ :كَانَ رَسُولُ اللهِ ﷺ إِذَا عَطَسَ وَضَعَ يَدَهُ أَوْ ثَوْبَهُ عَلٰى فِيهِ وَخَفَضَ أَوْ غَضَّ بِهَا صَوْتَهُ ‏۔‏ شَكَّ رَاوِیْ۔

(سنن أبي داود، كتاب الأدب ، باب فِي الْعُطَاسِ)

Abu Hurairah (r) jutustab: ‘ ‘Püha Prohvet (s) tavatses aevastades panna käe või rätiku suu ette, et nõnda aevastust alla suruda.” (Abu-Daud)

16. TÄNULIKKUS INIMESTE VASTU

عَنْ أَبِي هُرَيْرَة َؓ، قَالَ :”قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ:مَنْ لَّا یَشْكُرِ النَّاسَ لَا یَشْكُرِ الله۔”

(ترمزی، باب ما جاء فی الشكر لمن احسن الیك)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “See, kes ei ole inimeste vastu tänulik, ei ole ka Allahi vastu tänulik. ” (Tirmidhi)

17. HEAD SUHTED OMA VANEMATEGA

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ قَالَ :جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُوْلِ اللهِ ﷺ فَقَالَ: يَا رَسُوْلَ اللهِ مَنْ أَحَقُّ النَّاسِ بِحُسْنِ صَحَابَتِي قَالَ ‏:”‏ أُمُّكَ ‏”‏‏۔‏ قَالَ: ثُمَّ مَنْ۔ قَالَ ‏:”‏ أُمُّكَ ‏”۔‏ قَالَ :ثُمَّ مَنْ۔ قَالَ :‏”‏ أُمُّكَ ‏”‏‏۔‏ قَالَ :ثُمَّ مَنْ۔ قَالَ ‏:”‏ ثُمَّ أَبُوْكَ ‏”‏‏۔ وَ فِیْ رَوَایَةٍ : يَا رَسُوْلَ اللهِ مَنْ أَحَقُّ بِحُسْنِ صُحْبَةِ،قَالَ: اُمُّكَ ثُمَّ اُمُّكَ ثُمَّ اُمُّكَ ثُمَّ اَبَاكَ ثُمَّ اَدْنَاكَ اَدْنَاكَ۔

(صحیح بخاری كتاب الادب، باب مَنْ أَحَقُّ النَّاسِ بِحُسْنِ الصُّحْبَةِ)

Abu Hurairah (r) jutustab: “Üks mees tuli Püha Prohveti (s) juurde ja küsis: ‘Oh Allahi käskjalg! Kellega kõigi inimeste seast peaks mul olema kõige parem vahekord?’ Tema vastas: ‘Oma emaga. ‘ Mees küsis uuesti: ‘Ja siis kellega?’ Püha Prohvet(s) vastas: ‘Ikka oma emaga. ‘ Mees küsis kolmandat korda: ‘Kellega siis?’ ‘Ikka oma emaga,’ oli vastus. Mees küsis ükskord veel: ‘Kellega siis?’ Püha Prohvet (s) vastas: ‘Oma isaga.’ ” Ühe teise versiooni järgi küsija küsis: ‘Oh Allahi Prohvet! Kes väärib kõige paremat kohtlemist?’ Püha Prohvet (s) vastas: ‘Sinu ema, siis ikka su ema, ja siis ikka su ema, siis su isa ja siis sugulased.’ (Bukhārī)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ ‏:”‏ رَغِمَ أَنْفُ ثُمَّ رَغِمَ أَنْفُ ثُمَّ رَغِمَ أَنْفُ مَنْ أَدْرَكَ أَبَوَيْهِ عِنْدَ الْكِبَرِ أَحَدَهُمَا أَوْ كِـلَيْهِمَا فَلَمْ يَدْخُلِ الْجَــنَّةَ۔”‏

(صحیح مسلم ،كتاب البر والصلة والآداب ، باب رَغِمَ أَنْفُ مَنْ أَدْرَكَ أَبَوَيْهِ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Vilets on inimene, vilets on inimene, ja veel kord vilets on inimene, kes elab küllalt vanaks, et näha oma vanemate vanaduspäevi, aga kes jätab paradiisi välja teenimata (vanemate eest hoolitsedes).” (Muslim)

18. HEA LÄBISAAMINE KAASINIMESTEGA

عَنِ ابْنِ عُمَرَ وَ عَائِشَةَ رضى الله عنهما قَالاَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ ‏ :”‏ مَا زَالَ جِبْرِيْلُ يُوصِيْنِيْ بِالْجَارِ حَتَّى ظَنَنْتُ أَنَّهُ سَيُوَرِّثُهُ ‏۔”

(صحیح بخاری ،كتاب الادب ، باب الوصایا بالجار)

Ibn ‘Umar ja Ayesha (r) jutustavad, et Püha Prohvet (s) ütles: “Gaabriel manitses ja manitses mind meeles pidama kaasinimeste õigusi kuni hakkasin peaaegu uskuma, et tema annaks neile isegi pärija-õiguse.” (Bukhārī)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ، قَالَ: قَالَ رَسُوْلُ اللهِ ﷺ ‏ :”‏ مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَلَا يُـؤْذِ جَارَهُ، وَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَلْيُكْرِمْ ضَيْفَهُ، وَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَلْيَـقُلْ خَيْرًا أَوْ لِیَسْكُتْ ‏۔”‏‏

(صحیح بخاری ،كتاب الادب،باب مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Keegi, kes usub Allahisse ja viimsesse kohtupäeva, ei tohiks oma kaasinimestele ebamugavusi tekitada. Igaüks, kes usub Allahisse ja viimsesse kohtupäeva, peaks kohtlema oma külalisi aupaklikult. Igaüks, kes usub Allahisse ja viimsesse kohtupäeva, peaks ütlema ainult seda, mis on hea, või siis olema vait.” (Bukhārī)

عَنْ أَبِيْ هُرَيْرَةَ ؓ، أَنَّ النَّبِيَّ ﷺ قَالَ :‏”‏ وَاللهِ لَا يُؤْمِنُ، وَاللهِ لاَ يُؤْمِنُ، وَاللهِ لاَ يُؤْمِنُ۔”‏‏‏ قِيلَ: وَمَنْ يَا رَسُوْلَ اللهِ قَالَ :”‏ الَّذِي لاَ يَأْمَنُ جَارُهُ بَوَائِقَهُ ۔‏”

(صحیح بخاری ،كتاب الادب ، باب إِثْمِ مَنْ لاَ يَأْمَنُ جَارُهُ بَوَائِقَهُ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet ütles: “Tunnistan Jumala nimel: Ta ei ole usklik. Tunnistan Jumala nimel: Ta ei ole usklik. Tunnistan Jumala nimel: Ta ei ole usklik. ” Pühalt Prohvetilt (s) küsiti: “Kes ei Ole usklik?” Tema vastas: “See, kelle kurjuse eest kaasinimesel ei Ole julgeolekut.” (Bukhārī)

19. HEADUS NÖRKADE VASTU

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ :”رُبَّ اَشْعَثَ اَغْبَرَ مَدْفُوْعٍ بِالْاَبْوَابِ لَوْ اَ قْسَمَ عَلَی اللهِ لَاَبَرَّہُ۔”

(صحیح مسلم، كتاب الجنة ، باب النار یدخلها البجارون)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “On inimesi, kes näevad närused välja ja kelle juuksed on sassis ning tolmused. Uksed suletakse põlgusega nende ees. Aga siiski (on neil koht oma Jumala juures, nii et) kui nad vannuvad Tema nimel, Tema viib nende sõna täide.” (Muslim)

عَنْ أَبِي الدَّرْدَاءِ ؓ، قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِﷺ يَقُولُ‏:”‏اِبْغُوْنِيْ فِیْ ضُعَفَائِكُمْ فَإِنَّمَا تُرْزَقُوْنَ وَتُنْصَرُوْنَ بِضُعَفَائِكُمْ۔ ‏”‏‏

(جامع ترمذی ،كتاب الجهاد ، باب مَا جَاءَ فِي الاِسْتِفْتَاحِ بِصَعَالِيكِ الْمُسْلِمِينَ)

Abu Darda (r) jutustab, et ta kuulis Püha Prohvetit (s) ütlemas: “Otsige Mind nõrkade ja vaeste hulgast; tõepoolest teid peetakse ülal nende töö ja vaeva läbi.” (Tirmidhi)

20. ANDESTAMINE

عَنْ مُعَاذِبْنِ اَنَسٍ ؓ عَنْ رَّسُولِ اللهِ ﷺ اَنَّهُ قَالَ:”اَفْضَلُ الْـفَضَائِلِ اَنْ تَصِلَ مَنْ قَطَعَكَ وَ تُعْطِیَ مَنْ مَنَعَكَ وَ تَصْفَحَ عَمَّنْ شَتَمَكَ۔”

(مسند احمد )

Mu’az bin Anas (r) jutustas, et Püha Prohvet (s) ütles: “Kõige üllam on tugevdada suhteid sellega, kes suhted katkestab, ja olla helde selle vastu, kes ihne on Sinu vastu, ja andestada sellele, kes sind halvasti kohtleb. ” (Masnad Ahmad)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ :”مَا نَـقَصَتْ صَدَقَةٌ مِنْ مَالٍ وَ لَا عَفَا رَجُلٌ عَنْ مَظْلِمَةٍ اِلَّا زَادَهُ اللهُ عِزًّا وَ لَا تَوَاضَعَ۔”

(مسند احمد)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Almuste andmine ei vähenda mitte kellegi jõukust. Allah laseb saada au osaliseks ja ülendab seda inimest, kes andestab kõik ülekohtu enda vastu, ja kes ei kohtle patustajat ülbelt. ” (Masnad Ahmad)

21. LAUAKOMBED

عَنْ عَائِشَةَ رضی اللهِ عنها، قَالَتْ قَالَ :رَسُولُ اللهِ ﷺ :‏ “‏ إِذَا أَكَلَ أَحَدُكُمْ فَلْیَذْكرْ اِسْمَ اللهِ تَعَالٰی فَإِنْ نَسِيَ اَنْ یَّذْكُرَ اِسْمَ اللهِ تَعَالٰی فِي أَوَّلِهِ فَلْيَقُلْ : بِسْمِ اللهِ أَوَّلَهُ وَآخِرَهُ۔ ‏”‏ ‏

(جامع ترمذی، كتاب الأطعمة ، باب مَا جَاءَ فِي التَّسْمِيَةِ عَلَى الطَّعَامِ)

Ayesha (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Kui keegi teist asub sööma, öelgu enne: ‘Kõrgeaulise Allahi nimel.’ Kui unustatakse seda tegemast, siis lausutagu sööki lõpetades: ‘Bismillahe awwalehi wa akherehi.’ (Allahi nimel alustan ja lõpetan.)” (Tirmidhi)

عَنْ أَبِيْ سَعِيْدٍ، ؓ قَالَ كَانَ النَّبِيُّ ﷺ إِذَا أَكَلَ أَوْ شَرِبَ قَالَ ‏: “‏ الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِيْ أَطْعَمَنَا وَسَقَانَا وَجَعَلَنَا مُسْلِمِيْنَ ‏۔”‏‏

(جامع ترمذی، كتاب الدعوات، باب ما یقول اذا فرض من الطعام)

Abu Sa ‘eed (r) jutustab, et iga kord kui Püha Prohvet sõi või jõi, ta ütles: „Kõik kiitus kuulub Allahile, kes andis meile sööki ja jooki, ja kes tegi meid moslemiteks.“ (Tirmidhi)

22. RIIETUS

عَنْ حُذَیْفَةَ ؓ قَالَ:اِنَّ النَّبِیَّ ﷺ نَهَانَا عَنِ الْحَرِیْرِ وَ الدِّیْبَاجِ وَالشُّرْبِ فِیْ اٰنِیَةِ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ قَالَ: ” هِیَ لَهُمْ فِیْ الدُّنْیَا وَ هِیَ لَكمْ فِیْ الْاٰخِرَةِ۔”

(صحیح مسلم، كتاب اللباس ، باب تحریم استعمال اناء الذهب و الفضة)

Hudhaifa (r) jutustab: “Püha Prohvet (s) ei lubanud meil kanda siidi ja brokaati. Ta keelas meil ka söömise ja joomise kuld- või hõbenõudest, öeldes, et need on neile (mitte-usklikele) siinses maailmas ja teile tulevases maailmas.” (Muslim)

عَنْ أَبِيْ سَعِيْدٍؓ، قَالَ : كَانَ رَسُولُ اللهِ ﷺ إِذَا اسْتَجَدَّ ثَوْبًا سَمَّاهُ بِاسْمِهِ عِمَامَةً أَوْ قَمِيْصًا أَوْ رِدَاءً ،ثُمَّ يَقُوْلُ ‏ :”‏ اَللّٰهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ أَنْتَ كَسَوْتَنِيْهِ أَسْأَلُكَ خَيْرَهُ وَخَيْرَ مَا صُنِعَ لَهُ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنْ شَرِّهِ وَشَرِّ مَا صُنِعَ لَهُ ‏ ۔”

(جامع ترمذی ، كتاب اللباس ، باب مَا يَقُولُ إِذَا لَبِسَ ثَوْبًا جَدِيدًا)

Abu Sa’eed al-Khudri (r) jutustab, et kui Püha Prohvet (s) pani selga uue riietuseseme, siis ta kõigepealt nimetas, mis liiki riietus see oli — näiteks turban, särk, keep – ja siis palvetas nõnda: “Allah, Sinule kuulub kiitus. Sina oled andnud selle siin mulle kanda. Ma palun Sinult seda head, mis selles on, ja palun Sind aidata mul seda kõige paremini kasutada selleks otstarbeks, mille jaoks see valmistati; samuti palun Sinult kaitset kõige halva vastu, mis selles võiks leiduda, ja iga halva eesmärgi vastu, mille jaoks see võib valmistatud olla.” (Tirmidhi)

23. PUHTUS

عَنْ أَبِي مَالِكٍ الأَشْعَرِيِّْؓ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ:”‏ الطُّهُورُ شَطْرُ الإِيمَانِ۔”‏

(صحیح مسلم كتاب الطهارة ، باب فَضْلِ الْوُضُوءِ ‏‏)

Abu Maalik al-Ash’ari (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Puhtus on usuline kohustus.” (Muslim)

عَنْ عَائِشَةَ رضی اللهُ عنها، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ :‏”‏ اَلسِّوَاكُ مَطْهَرَةٌ لِلْفَمِ وَ مَرْضَاةٌ لِلرَّبِّ۔ ‏”‏ ‏

(سنن النسائی ،كتاب الطهارة)

Ayesha (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: ‘ ‘Hammaste puhastamine hoiab suu puhta ja on Allahile meelepärast. ” (Nisaai)

24. KADEDUS

عَنِ ابْنِ عُمَرَ ؓ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ‏”‏ لاَ تَحَاسَدُوْا وَلاَ تَنَاجَشُوْا وَلَا تَبَاغَضُوْا وَلاَ تَدَابَرُوْا وَلَا يَبِعْ بَعْضُكُمْ عَلَى بَيْعِ بَعْضٍ ،وَكُوْنُوْا عِبَادَ اللهِ إِخْوَانًا۔ اَلْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا يَظْلِمُهُ وَلاَ يَحْقِرُهُ ‏ وَلاَ يَخْذُلُهُ، اَلتَّقْوٰى هٰهُنَا ‏”‏‏ وَيُشِيرُ إِلَى صَدْرِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ ‏”‏ بِحَسْبِ امْرِئٍ مِنَ الشَّرِّ أَنْ يَحْقِرَ أَخَاهُ الْمُسْلِمَ ،كُلُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ حَرَامٌ دَمُهُ وَمَالُهُ وَعِرْضُهُ۔ ‏”‏ ‏

(صحیح مسلم ،كتاب البر والصلة والآداب ، باب تَحْرِيمِ ظُلْمِ الْمُسْلِمِ وَخَذْلِهِ)

Abdullah bin Omar (r) ütleb, et Püha Prohvet (s) väitis: “Ärge kadestage üksteist. Ärge ajage hindu liiga kõrgeks. Ärge vihake üksteist. Ärge keerake üksteisele selga. Ärge tehke pakkumist siis, kui kahel on kauplemine pooleli. Olge ustavad Jumala teenrid, saades üksteisele vennaks. Moslemid on vennad teistele moslemitele. Üks ei tohi patustada teise vastu ega kohelda teist põlgusega. ” “Siin on ‘taqwa’ (kartus Jumala ees), siin on ‘taqwa’, siin on ‘taqwa’,” ütles Püha Prohvet (s) osutades oma rinnale. Siis ta ütles: “Oma moslemist venna põlgamisest piisab enda hukatusse viimiseks. Ühe moslemi veri, varandus ja au olgu puutumatu igale teisele moslemile.” (Muslim)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ؓ، أَنَّ النَّبِيَّ ﷺ قَالَ: ‏”‏ إِيَّاكُمْ وَالْحَسَدَ، فَإِنَّ الْحَسَدَ يَأْكُلُ الْحَسَنَاتِ كَمَا تَأْكُلُ النَّارُ الْحَطَبَ ‏‏”،أَوْ قَالَ ‏‏ : ‏”‏ الْعُشْبَ ‏۔”‏ ‏

(سنن أبي داود ،كتاب الأدب ، باب فِي الْحَسَدِ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Hoiduge armukadeduse tulest, sest see hävitab ära head teod just nagu tuli hävitab puud ja õled. ” (Abu Dawood)

25. UPSAKUS

عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ مَسْعُوْدٍ ؓ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ ‏:”‏ لاَ يَدْخُلُ الْجَــنَّةَ مَنْ كَانَ فِيْ قَلْبِهِ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ مِّنْ كِبْرٍ ‏”‏ ‏.‏ فَقَالَ رَجُلٌ: إِنَّ الرَّجُلَ يُحِبُّ أَنْ يَكُوْنَ ثَوْبُهُ حَسَنًا وَنَعْلُهُ حَسَنَةً ۔‏ قَالَ:‏”‏ إِنَّ اللهَ جَمِيلٌ يُحِبُّ الْجَمَالَ ،اَلْكِبْرُ بَطَرُ الْحَـقِّ وَغَمْطُ النَّاسِ ‏۔”

(صحیح مسلم، كتاب الایمان ، باب تَحْرِيمِ الْكِبْرِ وَبَيَانِهِ ‏)

Abdullah bin Mas’ood (r) väidab, et Püha Prohvet (s) ütles: “See, kellel on terakenegi upsakust südames, ei pääse paradiisi.” Keegi ütles: “Kuidas on inimesega, kellele meeldib kanda ilusaid riideid ja ilusaid kingi?” Prohvet vastas: “Allah ise on ilu ja Ta armastab ilu. (Kedagi, kes ennast ilusaks teeb, ei saa nimetada upsakaks.) Upsakus seisneb tõe mitte vastu võtmises enese austuse pärast, ja teistele ülevalt alla vaatamises.” (Muslim)

26. VALETAMINE

عَنْ عَبْدِ اللهِؓ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ:”‏ عَلَيْكُمْ بِالصِّدْقِ فَإِنَّ الصِّدْقَ يَهْدِي إِلَى الْبِرِّ وَإِنَّ الْبِرَّ يَهْدِيْ إِلَى الْجَــنَّةِ وَمَا يَزَالُ الرَّجُلُ يَصْدُقُ وَيَتَحَرَّى الصِّدْقَ حَتَّى يُكْتَبَ عِنْدَ اللهِ صِدِّيقًا، وَإِيَّاكُمْ وَالْكَذِبَ فَإِنَّ الْكَذِبَ يَهْدِيْ إِلَى الْفُجُورِ وَإِنَّ الْفُجُورَ يَهْدِيْ إِلَى النَّارِ وَمَا يَزَالُ الرَّجُلُ يَكْذِبُ وَيَتَحَرَّى الْكَذِبَ حَتَّى يُكْتَبَ عِنْدَ اللهِ كَذَّابًا۔ ‏”‏ ‏‏

(صحیح مسلم ، كتاب البر والصلة ، باب قُبْحِ الْكَذِبِ وَحُسْنِ الصِّدْقِ وَفَضْلِهِ ‏‏)

Abdullah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Peaksite tõest kinni hoidma, sest see viib vooruslikkusele, ja vooruslikkus viib paradiisi. Kui keegi kõneleb alati tõtt, siis tuleb kord aeg, mil Allah kohtulikult otsustab, et ta on aus. Hoiduge valetamisest, sest valetamine viib ebavooruslikkusele, ja ebavooruslikkus viib põrgusse. Kui keegi üha valetab ja ei jäta järele, siis tuleb kord aeg, mil Allah kohtulikult otsustab, et ta on ülimal määral valelik.” (Muslim)

عَنْ أَبِي بَكْرَةَ ؓ قَالَ: قَالَ رَسُوْلُ اللهِ ﷺ: ‏”‏ أَلاَ أُنَبِّئُكُمْ بِأَكْبَرِ الْكَبَائِرِ ‏”‏‏.‏ قُلْنَا: بَلٰى يَا رَسُوْلَ اللهِ‏۔‏ قَالَ ‏:”‏ اَلْإِشْرَاكُ بِاللهِ، وَعُقُوْقُ الْوَالِدَيْنِ ‏”‏‏۔‏ وَكَانَ مُتَّكِأً فَجَلَسَ فَقَالَ :‏”‏ أَلَا وَقَوْلُ الزُّوْرِ “‏‏ فَمَا زَالَ يُكَرِّرُ هَا حَتَّى قُلْنَا: لَیْتَهُ سَكَتَ‏۔

(صحیح بخاری ،كتاب الأدب ، باب عُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ)

Abu Bakar (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Kas ma ei peaks teile mitte rääkima halvimatest pattudest?” Meie ütlesime: “Palun tee seda, oh Allahi käskjalg. ” Püha Prohvet (s) ütles: “Pidada kedagi võrdseks Allahiga, ja olla sõnakuulmatu vanemate vastu.” Püha Prohvet (s) oli poolpikali, tõusis siis istukile ja ütles: “Mitte kõige väiksem nende seas on valetamine.” Ta kordas seda ja kordas kuni soovisime, et ta jätaks juba ükskord järele. (Bukhārī)

27. ISLAMI LANGUS

عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَمْرٍوؓ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ ‏ :”‏ لَيَأْتِيَنَّ عَلٰى أُمَّتِيْ مَا أَتَى عَلٰى بَنِيْ إِسْرَائِيْلَ حَذْوَ النَّعْلِ بِالنَّعْلِ حَتّٰى إِنْ كَانَ مِنْهُمْ مَنْ أَتٰى أُمَّهُ عَلَانِيَّةً لَــكَانَ فِي أُمَّتِي مَنْ يَصْنَعُ ذٰلِكَ وَإِنَّ بَنِيْ إِسْرَائِيْلَ تَفَرَّقَتْ عَلٰى اِثْنَـتَيْنِ وَسَبْعِيْنَ مِلَّةً وَتَفْتَرِقُ أُمَّتِيْ عَلٰى ثَلَاثٍ وَسَبْعِينَ مِلَّةً كُلُّهُمْ فِيْ النَّارِ إِلَّا مِلَّةً وَاحِدَةً ” قَالُوْا :وَمَنْ هِيَ يَا رَسُولَ اللهِ۔ قَالَ :”مَا أَنَا عَلَيْهِ وَأَصْحَابِيْ ‏۔”‏ ‏

(جامع الترمذي كتاب الإيمان ، باب مَا جَاءَ فِي افْتِرَاقِ هَذِهِ الأُمَّةِ)

Abdullah bin ‘Amar (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Kindlasti juhtub kord minu rahvaga see, mis juhtus kunagi Iisraeli lastega. Nad sarnanevad siis teineteisele nagu üks king sarnaneb teisele kingale samast paarist. Sarnasus läheb nii kaugele, et kui näiteks keegi lisraeli lastest oleks avalikult rikkunud abielu oma emaga, siis leiduks neid, kes seda teeksid minu Ummah’is (rahva seas) samuti. Tõesti, lisraeli lapsed jagati seitsmekümne kahte usulahku, aga minu rahvas jagatakse seitsmekümne kolme. Kõik nad lähevad igavesse tulle, välja arvatud üks. “Kaaslased küsisid: “Kes need on, oh Allahi käskjalg?” Püha Prohvet (s) ütles: “Need on need, kes järgnevad oma elus minu ja mu kaaslaste eeskujule.” (Tirmidhi)

وَعَنْ عَلِيٍّؓ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ: ” يُوشِكُ أَنْ يَّأْتِيَ عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ لَا يَبْقٰى مِنَ الْإِسْلَامِ إِلَّا اسْمُهُ وَلَا يَبْقَى مِنَ الْقُرْآنِ إِلَّا رَسْمُهُ مَسَاجِدُهُمْ عَامِرَةٌ وَهِيَ خَرَابٌ مِنَ الْهُدٰى عُلَمَاؤُهُمْ شَرُّ مَنْ تَحْتَ أَدِيْمِ السَّمَاءِ مِنْ عِنْدِهِمْ تَخْرُجُ الْفِتْــنَةُ وَفِيهِمْ تَعُودُ۔”

(مشكوة،كتاب العلم،الفصل الثالث)

Ali (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: ‘ ‘Tuleb kord aeg, mil islamist ei ole mitte midagi järel peale nime, ja Koraanist ei ole mitte midagi järel peale kirjatähtede. Mošeed on palvetajaid täis, aga tõe ja õiguse poolest tühjad ja mahajäetud. Nende ‘Ulama’ (usuteadlased) on halvimad olevused taeva all: Kurjad salasepitsused saavad nendelt alguse ja lähevad nende juurde tagasi.” (Mishkat)

28. IMAAM MAHDI TULEMINE

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، ؓ قَالَ كُـنَّا جُلُوْسًا عِنْدَ النَّبِيِّ ﷺ اِذْ نَزَلَتْ عَلَيْهِ سُورَةُ الْجُمُعَةِ فَلَمَّا قَرَأَ‏‏وَ:آخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ‏،‏ قَالَ رَجُلٌ :مَنْ هٰؤُلَٓاءِ يَا رَسُوْلَ اللهِ، فَلَمْ يُرَاجِعْهُ النَّبِیُّ ﷺ حَتّٰى سَأَلَهُ مَرَّةً اَوْ مَرَّتَیْنِ اَوْ ثَلاَثًا،قَالَ وَفِيْنَا سَلْمَانُ الْفَارِسِيُّ،قَالَ :فَوَضَعَ النَّبِیُّﷺ يَدَهُ عَلٰى سَلْمَانَ ثُمَّ قَالَ :‏”‏ لَوْ كَانَ الْإِيْمَانُ عِنْدَ الثُّرَيَّا لَنَالَهُ رِجَالٌ ،أَوْ رَجُلٌ ، مِنْ هٰؤُلاَءِ ‏۔”‏

(صحیح بخاری ،كتاب التفسیر، باب قَوْلُهُ ‏وَآخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ‏‏‏)

Abu Hurairah (r) jutustab: “Olime juhuslikult Püha Prohvetiga (s) koos, kui ‘Sura Ju’ma’ (peatükk) Pühas Koraanis talle ilmutati. Kui ta luges sõnu: ‘Wa akareena minhum lamma yalhaqoo bihim,’ mille tähendus on: ‘Need neist, kes tulevad hiljem ja ei ole veel nendega ühinenud,’ (Märkus: Need sõnad on osa salmist, milles mainitakse Püha Prohveti (s) esimest tulemist, ning selle järel viidatakse tulevastele sündmustele, öeldes, et hilisemal ajal leidub ka inimesi, kes saavutavad Püha Prohveti (s) varasemate järelkäijate taseme. Nähtavasti on siin juttu Püha Prohveti (s) teisest tulemisest hilisemal ajal, sest selles kõrvallauses on maksev tegusõna, mida kasutatakse varem seoses Püha Prohveti (s) esimese tulemisega. (Arabic)) siis üks kohalviibijatest küsis: ‘Kes nad on, oh Allahi käskjalg?’ Püha Prohvet (s) ei teinud küsimusest välja. Mees kordas küsimust kaks või kolm korda. Sel ajal istus pärslane Salman ka meie seas. Püha Prohvet (s) pöördus tema poole, asetas oma käe tاema peale ja ütles: ‘Isegi siis, kui usk tõuseks Plejaadidesse (täielikult kadudes maa pealt), oleks tema rahva seas ikka mõni,’ – Või ütles ta, et oleks tema rahva seas üks – ‘kes toob usu maa peale tagasi.” (Bukhārī)

عَنْ أَبِیْ هُرَيْرَةَ ؓ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ: ‏”‏ وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ، لَيُوْشِكَنَّ أَنْ يَنْزِلَ فِيْكُمُ ابْنُ مَرْيَمَ حَكَمًا عَدْلاً، فَيَكْسِرُ الصَّلِيْبَ، وَيَقْتُلُ الْخِنْزِيْرَ، وَيَضَعُ الحَـرْبَ، وَيَفِيْضُ الْمَالَ حَتَّى لاَ يَقْبَلَهُ أَحَدٌ، حَتَّى تَكُوْنَ السَّجْدَةُ الْوَاحِدَةُ خَيْرًا مِنَ الدُّنْيَا وَمَا فِيهَا ‏۔”‏‏‏ ثُمَّ يَقُولُ أَبُوْ هُرَيْرَةَ :وَاقْرَءُوْا إِنْ شِئْتُمْ ‏ ‏وَإِنْ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُوْنُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا‏‏‏۔

(صحیح بخاری كتاب الأنبياء ، باب نُزُولُ عِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ؑ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Tema nimel, kelle kätes on minu elu: Maarja poeg ilmub varsti teie sekka. Ta mõistab õigust. Ta murrab risti, surmab sead, kaotab sõja (usu pärast Jumala juhtimisel) (Märkus: vaadata järgmist pärimust), jagab varandused, aga keegi ei kiida seda heaks. Neil päevil on üks kummuli langemine Allahi ees enam väärt kui terve maailm ja see, mida maailm sisaldab. ” Oma jutustuses Abu Hurairah (r) väidab (märkus: pange tähele, et see on Abu Hurairahi (r) arvamine, mitte Püha Prohveti (s) ütlus): “Kui soovite, võite lugeda salmi: ‘Waimmin ahlilkitabi illa layu’minanna bihee qabla mautih. Wa yaumalqiyamati yakoonu ‘alaihim shaheeda.’ (See tähendab: ‘Ja ei ole kedagi raamaturahva seas, kes vahetpidamatult ei usuks sellesse enne oma surma; ja ülestõusmisepäeval tema (Jeesus) annab tunnistust nende vastu.’ (al-Nisa’: 160)” (Bukhārī)

“اَلَا اِنَّ عِیْسَی بْنَ مَرْیَمَ لَـیْسَ بَیْنِیْ وَ بَیْنَهُ نَبِیٌّ وَ لَا رَسُوْلٌ اَلَا اِنَّهُ خَلِیْفَتِیْ فِیْ اُمَّتِیْ مِنْ بَعْدِیْ اَلَا اِنَّـهُ یَقْتُلُ الدَّجَّالَ وَ یَكسِرُ الصَّلِیْبَ وَ یَضَعُ الْجِزْیَةَ وَ تَضَعُ الْحَـرْبُ اَوْزَارَهَا اَلَا مَنْ اَدْرَكَهُ فَلْیَـقْرَأُ عَلَیْهِ السَّلَامَ۔”

(طبرانی الاوسط و الصغیر)

“Pange tähele, ei saa olema prohvetit ega käskjalga Maarja poja, Jeesuse (a) ja minu vahel. Peale mind on tema minu kaliif mu rahvale. Pidage meeles, tema surmab Antikristuse, murrab risti, kaotab ära ‘jizia’ (maksu, mida nõutakse sõjas võidetutelt), kuna sõda ei saa enam olema. Pidage meeles, kes iganes teda kohtab, andku edasi minu tervitused temale.” (Tabraani)

عَنْ اَنَسٍ ؓ قَالَ :قَالَ رَسُوْلُ اللهِ ﷺ :”مَنْ اَدْرَكَ مِنْكُمْ عِیْسَی ابْنَ مَرْیَمَ فَلْیَـقْرَئْهُ مِنِّی السَّلَامَ۔”

(در منثور ص 245)

Anas (r) väidab, et Püha Prohvet (s) ütles: ”Kes iganes teie seast kohtab Maarja poega, Jeesust (a), andku edasi minu tervitused temale.” (Durr-e-Manthur)

عَنْ ثَوْبَانَ قَالَ :قَالَ رَسُوْلُ اللهِ ﷺ :”فَاِذَا رَئَیْتُمُوْهُ فَبَایِعُوْهُ وَلَوْ حَبْوًا عَلَیْ الثَّلْجِ فَاِنَّهُ خَلِیْفَةُ اللهِ الْمَهْدِیْ۔”

(ابن ماجه كتاب الفتن)

Thaubaan (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Kui leiate selle, kes on Mahdi, siis andke ‘bai’ah’ (truudusevanne) tema käe all. Peate minema tema juurde isegi siis, kui peaksite selleks põlvedel ületama jäätunud mägesid. Tema on Mahdi ja Allahi kaliif. ” (Ibn Maajah)

عَنْ اَبِیْ هُرَيْرَةَ ؓ، قَالَ :قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ :‏ “‏ كَيْـفَ أَنْــتُمْ إِذَا نَزَلَ ابْنُ مَرْيَمَ فِيكُمْ وَإِمَامُكُمْ مِنْكُمْ۔ ‏”وَ فِیْ رِوَایَـةٍ “: فَاَمَّكمْ مِنْكمْ۔”

(صحیح بخاری ،كتاب الانبیاء، باب نُزُولُ عِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ)

Abu Hurairah (r) jutustab, et Püha Prohvet (s) ütles: “Millises (armetus) olukorras te saate olema, kui Maarja poeg tuleb alla teie sekka ja, olles teie hulgas, on teile imaam (usuline juht). ” Teises versioonis on öeldud: “Tema juhib teid teie hulgast. ” (Bukhārī)

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ؓ قَالَ: ” إِنَّ لِمَهْدِيْنَا آيَتَيْنِ لَمْ تَكُوْنَا مُنْذُ خَلْقِ السَّمٰوَاتِ وَالْأَرْضِ، یَنْكَسِفُ الْقَمَرُ لِأَوَّلِ لَيْلَةٍ مِنْ رَمَضَانَ، وَیَنْكَسِفُ الشَّمْسُ فِيْ النِّصْفِ مِنْهُ، وَلَمْ تَكُوْنَا مُنْذُ خَلَقَ اللهُ السَّمٰوَاتِ وَالْأَرْضَ ۔”

(سنن دار قطنی ، باب صفة صلوة الخسوف و لكسوف و هیئتهما)

Mohammad bin ‘Ali (r) ütles: “Tõesti, meie Mahdi tulekut saab kuulutama kaks imetähte, mis ei ole kunagi varem ilmunud (kui tõe märgid kellelegi teisele) maa ja taeva loomisest saadik. Ramadaani kuul on kuu varjutatud selle kuu esimesel (varjutuse) ööl, ja päike saab olema varjutatud (võimaliku varjutuse) keskmisel päeval. Mõlemad need varjutused toimuvad ühel ja samal ramadaani kuul. Ja need kaks imetähte ei ole kunagi ette tulnud nõnda sellest ajast peale, kui Allah lõi taevad ja maa.” (Sunan Dar Qutni)
(Märkus: Ilmselt ei ole mõeldud kuu esimest ööd, sest kuust rääkides ei kasutata sõna ‘hilal ‘ (kuusirp), mis kirjeldab noort kuud esimesel kolmel ööl ja päeval. Pealegi ei saagi olla kuuvarjutust kuu esimesel ööl, rääkimata sellest, kui raske oleks seda siis näha)

عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ عَمْرِو بْنِ الأَحْوَصِ،قَالَ :حَدَّثَنِیْ أَبِي أَنَّهُ، شَهِدَ حَجَّةَ الْوَدَاعِ مَعَ رَسُولِ اللهِ ﷺ فَحَمِدَ اللهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ وَذَكَرَ وَوَعَظَ ثُمَّ قَالَ ‏:”‏ أَىُّ يَوْمٍ أَحْرَمُ، أَىُّ يَوْمٍ أَحْرَمُ، أَىُّ يَوْمٍ أَحْرَمُ۔ ‏”‏ ‏ قَالَ :فَقَالَ :النَّاسُ يَوْمُ الْحَجِّ الأَكْبَرِ يَا رَسُولَ اللهِ ۔‏ قَالَ :‏”‏ فَإِنَّ دِمَاءَكُمْ وَأَمْوَالَكُمْ وَأَعْرَاضَكُمْ عَلَيْكُمْ حَرَامٌ كَحُرْمَةِ يَوْمِكُمْ هَذَا فِي بَلَدِكُمْ هَذَا فِي شَهْرِكُمْ هَذَا أَلَا لَا يَجْنِي جَانٍ إِلاَّ عَلَى نَفْسِهِ وَلاَ يَجْنِي وَالِدٌ عَلَى وَلَدِهِ وَلاَ وَلَدٌ عَلَى وَالِدِهِ أَلاَ إِنَّ الْمُسْلِمَ أَخُو الْمُسْلِمِ فَلَيْسَ يَحِلُّ لِمُسْلِمٍ مِنْ أَخِيْهِ شَيْءٌ إِلاَّ مَا أَحَلَّ مِنْ نَفْسِهِ أَلاَ وَإِنَّ كُلَّ رِبًا فِي الْجَاهِلِيَّةِ مَوْضُوْعٌ لَكُمْ رُءُوْسُ أَمْوَالِكُمْ لاَ تَظْلِمُوْنَ وَلاَ تُظْلَمُوْنَ غَيْرَ رِبَا الْعَبَّاسِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَإِنَّهُ مَوْضُوْعٌ كُلُّهُ أَلَا وَإِنَّ كُلَّ دَمٍ كَانَ فِي الْجَاهِلِيَّةِ مَوْضُوْعٌ وَأَوَّلُ دَمٍ أَضَعُ مِنْ دَمِ الْجَاهِلِيَّةِ دَمَ الْحَـارِثِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ كَانَ مُسْتَرْضَعًا فِي بَنِي لَيْثٍ فَقَتَلَـتْهُ هُذَيْلٌ، أَلَا وَاسْتَوْصُوْا بِالنِّسَاءِ خَيْرًا فَإِنَّمَا هُنَّ عَوَانٌ عِنْدَكُمْ لَيْسَ تَمْلِكُونَ مِنْهُنَّ شَيْئًا غَيْرَ ذٰلِكَ إِلَّا أَنْ يَأْتِيْنَ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ فَإِنْ فَعَلْنَ فَاهْجُرُوْهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوْهُنَّ ضَرْبًا غَيْرَ مُبَرِّحٍ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلاَ تَبْغُوْا عَلَيْهِنَّ سَبِيْلًا ،أَلاَ إِنَّ لَكُمْ عَلَى نِسَائِكُمْ حَقًّا وَلِنِسَائِكُمْ عَلَيْكُمْ حَقًّا فَأَمَّا حَقُّكُمْ عَلَى نِسَائِكُمْ فَلاَ يُوْطِئْنَ فُرُشَكُمْ مَنْ تَكْرَهُوْنَ وَلَا يَأْذَنَّ فِي بُيُوتِكُمْ مَنْ تَكْرَهُوْنَ ،أَلَا وَإِنَّ حَقَّهُنَّ عَلَيْكُمْ أَنْ تُحْسِنُوْا إِلَيْهِنَّ فِي كِسْوَتِهِنَّ وَطَعَامِهِنَّ ‏۔”‏ ‏

(جامع ترمذی،كتاب تفسير،سورة التوبة)

Salman bin ‘Amr bin Al-Ahwas (r) jutustab, et ta isa rääkis talle, et ta oli Püha Prohveti (s) viimase palverännaku tunnistajaks: “Püha Prohvet (s) kiitis Allahit ja ülistas Teda, ja noomis kokku tulnud rahvast ja küsis: ‘Milline on kõige püham päev, Milline on kõige püham päev, Milline on kõige püham päev?’ Rahvas vastas: ‘Kõige suurema hadži päev, oh Allahi käskjalg.’ Prohvet ütles: ‘Pidage siis meeles, et teie elud, teie omandid, teie au on sama pühad kui see linn, see päev, see kuu. Kedagi ei peeta vastutavaks muu kui ta enda tegude eest. Isa ei vastuta oma poja tegude eest. Poeg ei vastuta oma isa tegude eest. Pidage meeles, et iga moslem on iga teise moslemi vend. Ühelegi moslemile ei ole lubatud seadusevastaselt omastada oma moslemist venna varandust — ta võib seda omandada alles siis, kui vend, kes on seaduslik omanik, omandamise seadusepäraseks teeb. Pidage meeles, et kõik intressid laenudelt, mis tehti teadmatuse päevil, on tühistatud, aga kapital jääb muidugi teile. Ärge tehke kellelegi ülekohut ja teile ei tehta ülekohut. Niisiis intress, mis oleks ‘Abbas bin Abdul-Muttalib’il (Püha Prohveti (s) lähedasel sugulasel) saada, on täielikult kustutatud. Kõik veri, mis valati paganluse ajastul, jäägu kätte tasumata. Esimene verikättemaks, mille tühistan, on Ibn Rabi’a bin Al-Harith bin ‘Abdul-Muttalib’i (lähedase sugulase) eest, kes kasvas üles Banu Layth’i rahva seas, ja kelle Hudhayl tappis. Manitsege üksteist naisi hästi kohtlema, sest nad on teile usaldatud (teie vastutate nende eest). Teil ei ole võimu nende üle, väljaarvatud siis, kui nad on süüdi silmatorkavalt sündsusetus käitumises. Kui nad on süüdi, siis jätke nad üksi oma sängi, ja karistage neid, aga mitte liiga rängalt. Kui nad kuulavad teie sõna, siis teil ei ole mingit õigust (olla karm nende vastu, ärge seda otsigegi). Pidage meeles, et teil on teatud õigused oma naiste üle; samuti on teie naistel teatud õigused teie üle. Teie õigus nende üle on, et nad elaksid kasinat elu. Nad ei tohiks lubada kedagi teie kotta, kes ei ole teile meelepärast. Nende õigus teie üle on, et teie olete vastutavad nende ülalpidamise eest.’ ” (Tirmidhi)